عێراق بۆ تێپەڕاندنی قەیرانی وشکەساڵی پێویستی بە 100 ملیار مەتر سێجا ئاو هەیە

سەرەڕای گەشبینییەکان بەو شەپۆلە بارانبارینەی ناوچە جیاجیاکانی عێراقی گرتەوە، ڕوانگەی عێراقی سەوز، هۆشداری دەدات کە مەترسییەکانی وشکەساڵی هێشتا ماون و وڵات پێویستی بە بڕێکی زۆری ئاو هەیە بۆ ئاسایی بوونەوەی دۆخەکە.

ئەمڕۆ یەکشەممە، 14ـی کانوونی یەکەمی 2025، ڕوانگەی عێراقی سەوز، لە نوێترین ڕاپۆرتیدا ئاشکرای کرد، عێراق پێویستی بە زیاتر لە 100 ملیار مەتر سێجا ئاو هەیە بۆ پڕکردنەوەی کۆگاکانی و گەڕاندنەوەی دۆخی ئاسایی، ڕوانگەکە ئاماژەی بەوەشکردووە، ئەو بارانەی باریوە، تەنیا %1 بۆ %2ـی یەدەگی ئاوی عێراقی زیاد کردووە، کە ئەمەش بەراورد بە قەبارەی قەیرانەکە زۆر کەمە.

لە ڕاپۆرتەکەدا هۆشدارییەکی مەترسیداری تێدایە سەبارەت بە هاوینی داهاتوو، کە پێشبینی دەکرێت قەیرانەکە بگاتە ئاستی "ئاوی خواردنەوە" و شاری بەغداش بگرێتەوە، ئەمە لە کاتێکدایە کە بەهۆی دابەزینی ئاستی ئاوی دیجلە و فورات، کوالێتی ئاو دابەزیوە و "لیسی خوێ" لە بەسرە زیادی کردووە و پلانی کشتوکاڵیش بۆ نزمترین ئاست دابەزیوە.

لە کاتێکدا وەزارەتی سەرچاوەکانی ئاوی عێراق بارانەکانی ئەم دواییەی بە "دەرفەت" وەسف کرد و ڕایگەیاند کە 700 ملیۆن مەتر سێجا ئاوی بۆ بەنداوەکان و 200 ملیۆن مەتر سێجای بۆ دەریاچەی سەرسار زیاد کردووە، ڕوانگەی عێراقی سەوز پێی وایە ئەم بڕانە بەس نین، جەختیش دەکاتەوە، عێراق پێویستی بە لافاوی بەردەوام و گەورە هەیە، نەک تەنها بارانبارینی ئاسایی، بۆ ئەوەی بتوانێت زۆنگاوە وشکبووەکانی باشوور ببوژێنێتەوە.

عێراق لە لیستی پێنج وڵاتە هەرە زیانلێکەوتووەکانی جیهاندایە بەهۆی گۆڕانی کەشوهەواوە. جگە لە هۆکارە ژینگەییەکان، سیاسەتی ئاوی تورکیا و ئێران و دروستکردنی بەنداو لەسەر سەرچاوەکان، هۆکارێکی سەرەکی قەیرانەکەن.
بەپێی ئامارەکانی بانکی نێودەوڵەتی، عێراق تا ساڵی 2040 پێویستی بە 233 ملیار دۆلار دەبێت بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی کاریگەرییەکانی گۆڕانی کەشوهەوا، هاوکات ناوەندی ستراتیژی بۆ مافەکانی مرۆڤ ئاشکرای کردووە، کە لە 30 ساڵی ڕابردوودا، عێراق 30%ـی ی زەوییە کشتوکاڵییەکانی لەدەستداوە.