هەولێر، 130 ساڵەی ڕۆژی جیهانی سینەما بەرز ڕاگیرا
بەڕێوەبەرایەتی سینەمای هەولێر، لەچوارچێوەی پڕۆژەی "سینەما و جەماوەر"، بەبۆنەی 130 ساڵەی ڕۆژی جیهانی سینەما، فیلمی سینەمایی "سێگۆشەی مەرگ" نمایش دەکرێت و چالاکییەکە تەرخان کرا بۆ یادی هونەرمەندی کۆچکردوو زوهێر عەبدولمەسیح و ڕێز لە ستافی پرۆژەی "سینەما و جەماوەر" گیرا.
ئەمڕۆ یەکشەممە، 28ی کانوونی یەکەمی 2025، شاخەوان مستەفا بەڕێوەبەری سینەمای هەولێر، باس لە 130 ساڵەی ڕۆژی جیهانی سینەما دەکات و دەڵێ: ئەمڕۆ یادی 130 ساڵەی ڕۆژی جیهانی سینەمایە، ئەمساڵ جیاوازتر لەهەموو ساڵەکانی تر ئەو یادە دەکەینەوە، ئەو یادە لەهەموو دونیادا بەشێوەیەکی جیاواز دەکرێتەوە، لە شەوە ئاهەنگ و خەڵاتی ڕێزلێنان لە دەرهێنەر و ئەکتەرەکان و ڕێزگرتن لەو فیلمانەی لە فێستیڤاڵەکانی دونیا خەڵاتیان بەدەستهێناوە، ئێمەش وەکوو کورد لەساڵانی ڕابردوو ئەو چالاکیانەمان بەشێوەیەکی زۆر جوان بەڕێوەبردووە، ڕێزمان لەهەموو ئەو کەسایەتیانە گرتووە کە لەبواری سینەمادا کار دەکەن.
گوتیشی: ئەمساڵ جیاواز لەساڵانی داهاتوو، پێشمەرگە و هونەرمەندی کۆچکردوو زوهێر عەبدولمەسیح، لەبوارەکانی ڕادیۆ و تەلەفزیۆن و شانۆ و دراما و سینەمادا ڕۆڵی کاریگەری هەبووە هەم لەبواری دەرهێنان هەم لەبواری نواندن، بۆیە ئێمە چالاکی ئەو ساڵەمان تەرخان کردووە بەیاد و ژیان و کارەکانی ئەو هونەرمەندە، بە ئامادەبوونی پارێزگاری هەولێر و وەزارەتی ڕۆشنبیری و ئامادەبوونی خانەوادەی زوهێر عەبدولمەسیح، هەم ڕێزلێنان دەبەخشینە خانەوادەکەی هەم چاو لە ڕابردووی ئەو هونەرمەندە خۆشەویستە دەکەین کە چۆن هونەری پێشکەش بە گەلەکەی خۆی کرد.
شاخەوان مستەفا باس ڕێزلێنان لە نمایشکردنی فیلم و ڕێزلێنان لە ستافی پڕۆژەی "سینەما و جەماوەر دەکات و دەڵێ: لە بڕگەیەکی تری ئەو چالاکییەدا، ئێمە ستافێکمان هەیە کە بۆ ماوەی سێ ساڵە بەناوی پڕۆژەی "سینەما و جەماوەر" کە چەند هونەرمەندێکی دیار و بەرچاوی شاری هەولێرن، بەبێ بەرانبەر لەو پڕۆژەیەدا کاریان کردووە، بە پێویستی دەزانین ڕێز و وەفای هونەرمەند زوهێر عەبدولمەسیح بکەینە ملوانکە وەکو ڕێزلێنانێک بۆ ستافی پڕۆژەی "سینەما و جەماوە"، هەروەها کۆتا بڕگەی چالاکییەکەش نمایشکردنی فیلمی سینەمایی "سێکۆشەی مەرگ"ە، کە لە دەرهێنانی عەدنان عوسمان شانازە و بەرهەمی بەڕێوەبەرایەتی سینەمای هەولێرە، کە هونەرمەندی کۆچکردوو زوهێر عەبدولمەسیح ڕۆڵی سەرەکی لە فیلمەکە دەگێڕێت، فیلمەکەش پێشکەش بەڕۆحی هونەرمەندی کۆچکردوو و خانەوادە بەڕێزەکەیان دەکرێت.
هەر لەمبارەیەوە، مەهدی ئومێد، دەرهێنەر و سینەماکار، باس لە مێژووی سینەما دەکات و دەڵێ: ئەوکاتەی کە بۆیەکەم جار سینەما وەک هونەرێکی کاریگەری نوێ و تەکنەلۆژیایەکی سەیر و سەمەرە و پڕ نهێنی هاتە نێو دونیای داهێنانەوە، چەند ڕۆژێکی مابوو کە ببێتە سەری ساڵی 1895، بەو بۆ نەیەوە لە کافتریایەک 30 کەس بینەری فیلمێک بوون بۆ یەکەم جار، بلیت فرۆشرا بە یەک فرانکی فەرەنسی. فیلمی زۆر کورت بەتایبەت کاتێک شەمەندەفەر بە پڕتاو هات زۆربەی بینەرانی کافیتریای گریاند، بۆیە هەڵسان و لەترسا خەریک بوو هۆڵەکە بەجێبهێڵن.
ئاماژە بەوە دەکات: ئەوەی پەیوەندی بە کوردەوە هەیە ئەوەیە پاش سێ ساڵ یەکەم ڕۆژنامەی کوردی بە شێوەی کرمانجی لە قاهیرە دەرچوو، پاشان 16 دانەی لێ بڵاو کرایەوە، لەو سەردەمەدا هەرچی ڕاگەیاندنی دونیا هەیە دەربارەی کاریگەری ئەو هونەرە نوێیە چەندین وتار بەهەموو زمانەکان بڵاو کرایەوە، کەچی ئەو ڕۆژنامە ئازیزە نەیتوانی لە کونجێکی ئەو چەند لاپەڕانەدا لاوان و ڕۆشنبیران و دەستڕۆکانی کورد هانبدا کە فیلمی کوردی درووستبکەن، بە هیچ شێوەیەک میدیا و ڕۆژنامەگەری کوردی لە هیچ سەردەمێکدا خۆیان لەو بابەتە. گرنگە نزیک نەکردەوە و تەنانەت کوردانی ئەرمینیاش کە ئەرمەنییەکان دام و دەزگا و ستۆدیۆی تایبەتی خۆیان دامەزراند، بەخێری خۆیان پاش 20 ساڵ، سیناریۆیەکیان نووسی و چیرۆکێکیان دەربارەی ژیان و کۆمەڵگەی کوردی کردە فیلم.
مەهدی ئومێد باسی لەوەش کرد، پاش ساڵێک، لە یەکەم نمایش، وڵاتان کەوتنە خۆیان بۆ کڕینی کامێرا و پێداویستییەکانی فیلمسازی، عوسمانییەکان نمایشی لەشکر و سوڵتان و دەستەڵاتدارانیان وێنە گرت و گەنجەکانیان بۆ فێربوون بەرەو ئەوروپا نارد، میسر بەهەمان شێوە چەندەها لاویان بۆ فێربوونی ئەم هونەر و زانستە کەوتنە خۆیان و یەکێکیان کوردی بەدرخانییەکان بوو، بەڵام بەداخەوە یەک فیلمی کوردی بەرهەمنەهێنا، بەڵام یەڵماز گونای، زۆری کرد، بەڵام فیلمەکانی موڵکی تورکیان، لەگەڵ ئەوەدا خۆی ئازایانە زیندانی بەجێهێشت، هەرچەندە کەسێکی مارکسی و کۆمۆنیست بووە، بەڵام بە هەموو دونیای گوت من کوردم.
لەکۆتایی قسەکانیدا مەهدی ئومێد باس بوونی خۆی لەناو سینەمای کوردی دەکات و گوتی: من شانازی دەکەم کە پاش کۆچی دوایی یەڵماز گونای، یەکەم کەس بووم کە بە سەختییەکی زۆرەوە پاش تەواوکردنی خوێندنی باڵا، توانیم یەکەم هەوڵ بۆ یەکەم فیلم و دامەزراندنی سینەمای کوردی بدەم، ئەو کاتە هێشتا حکوومەتی هەرێمی کوردستانیش دانەمەزرابوو.
