Uzmanlar açıkladı: Irak ekonomisi kaosa sürükleniyor
Irak Parlamento seçimlerini kazanan partiler yeni hükümeti kurmak için görüşmelere hazırlanırken, ülkeyi, hükümetin kurulmasından daha büyük bir kriz bekliyor.
Uzmanlar ve ekonomistler, Irak ekonomisinin istenmeyen bir aşamaya girdiği konusunda uyarıyor.
Kaosun, yeni hükümet kurulmadan önce yaşanacağını söyleyen uzmanlar ve ekonomistler, bu gerçeği kanıtlamak için, veri ve kanıtlarla desteklenen beş ana temaya işaret ediyor.
1. Mali açık ve azalan döviz rezervleri
Eylül ayı itibarıyla Irak'ın geliri 82 trilyon dinar iken, harcamaları 92 trilyon dinarı aştı. Bu durum yaklaşık 15 trilyon dinarlık bir açık yarattı.
Iraklı ekonomist Manar Obaidi, "Merkez bankası dokuz ayda 60 milyar dolar sattı. Buna karşılık, Maliye Bakanlığından sadece 49 milyar dolar geri satın aldı.” dedi.
Bu, Irak'ın dokuz ayda 11 milyar dolar döviz rezervi kaybettiği anlamına geliyor.
2. Bütçe eksikliği ve durmuş projeler
2025 yılı sona ermek üzere ve gelecek yılın bütçe tasarısının hazırlanması konusunda hala bir hareketlenme yok. Bu durum tüm yatırım ve hizmet projelerini felç edecek.
Ekonomist Ahmed Tamimi, “Böylece il bütçeleri felç olacak ve temel hizmetler duracak. Daha da tehlikelisi, maaşların 45 günde bir dağıtılacağı söylentileri.” açıklamasını yaptı.
3. Petrol gelirlerine bağımlılık
Irak ekonomisinin yüzde 92'si petrol gelirlerine dayanıyor. Tarım ve sanayiye bağımlılık ise yüzde 7'yi geçmiyor.
Ekonomi analisti Ziyad Haşmi, son dört yılı "kaçırılmış bir fırsat" olarak nitelendirirken, “Hükümet, petrol gelirlerini gelir kaynaklarını çeşitlendirmek için kullanmada başarısız oldu. Irak Hükümetinin 4 milyon 700 bin çalışanı bulunmaktadır. Toplam harcamaların %60'ından fazlası maaşlara ayrılmaktadır.” diye konuştu.
4. Biriken borçlar
Irak'ın iç borcu 97 trilyon dinara ulaştı. Dış borcu ise 41 milyar dolar. Ekonomistlere göre bu kredilerin yüzde 30'u özellikle elektrik sektöründeki hayali projelere harcandı.
5. Çok boyutlu yoksulluk
İstatistikler, Irak nüfusunun %36,8'ine denk gelen yaklaşık 17 milyon vatandaşın çok boyutlu yoksullukla karşı karşıya olduğunu gösteriyor. Bu yoksulluk türü geçim, eğitim ve sağlık alanlarını kapsıyor.
Iraklı ekonomist Nebil Mersumi'ye göre yarım milyon çocuk haklarından mahrum bırakılıyor. Kadınların işgücü piyasasına katılım oranı %11'i geçmiyor. En yüksek yoksulluk oranları da Irak'ın güney illerinde kaydedildi.
