Li Herêma Kurdistanê zêdetirî 6,500 cihên şûnwarî hatine tomarkirin
Navenda Nûçeyan (K24) – Hikumeta Herêma Kurdistanê bi dehan projeyên navneteweyî ji bo vekolîn, parastin û tomarkirina şûnwarên xwe yên dîrokî birêve dibe, di demekê de ku li parêzgehên din ên Îraqê, bi taybetî li Neynewayê, bi hezaran cihên şûnwarî yên giranbiha rastî piştguhxistin û wêrankirinê hatine.
Li devera Sêmêlê ya ser bi parêzgeha Dihokê ve, tîmeke hevbeş a Rêveberiya Şûnwarên Dihokê û Zanîngeha Ca' Foscari ya Îtalyayê, ev çar sal in ku li ser girekî şûnwarî karê vekolînê dikin. Di encama van xebatan de, gelek berhemên giring hatine dîtin ku dîroka deverê vedigerînin hezarsala çaremîn a berî zayînê. Ev proje tenê yek ji bi dehan projeyên hevbeş e ku niha li seranserê Herêma Kurdistanê bi rê ve diçin.
Li gorî amarên fermî, heta niha li Herêma Kurdistanê zêdetirî 6,500 cihên şûnwarî hatine tomarkirin. Tenê li parêzgeha Dihokê, hejmara cihên tomarkirî gihîştiye 2,700 cihan. Ji bo pêşxistina vî sektorî û eşkerekirina zêdetir sirên dîrokê, Hikumeta Herêma Kurdistanê 47 girêbestên fermî bi zanîngeh û saziyên pispor ên cîhanî re îmze kirine.
Rêveberê Şûnwarên Dihokê Dr. Bêkes Brîfkanî ji K24ê re ragihand: "Bi saya piştgiriya kabîneya nehem a Hikumeta Herêma Kurdistanê, me karî hemahengiyeke xurt di navbera rêveberiya me û zanîngehên biyanî de çêbikin. Me karî hejmara cihên tomarkirî li Dihokê ji nêzîkî 400î bigihînin 2,700 cihan, û karê vekolîn û lêgerînê bi awayekî zanistî berdewam e."
Rewşa Berevajî li Neynewayê
Lê belê, ev giringîdana bi mîrata çandî û dîrokî li deverên din ên Îraqê nayê dîtin. Li parêzgeha Neynewayê, ku wek yek ji dewlemendtirîn herêmên cîhanê ji aliyê şûnwaran ve tê naskirin, rewş bi temamî berevajî ye. Piştî sala 2003an, piraniya şûnwarên kevnar ên vê parêzgehê hatine piştguhxistin, talankirin û wêrankirin.
Keleha Baştabiya ya dîrokî li Mûsilê, ku dîroka wê vedigere serdema berî Îslamê û demekê navendeke geştiyariyê bû, niha bûye wek kavilekî û gefa jinavçûnê li ser e. Dîwarên wê yên kevnar bi nivîsên curbicur hatine xêzkirin û bermahiyên wê li ber bayê behrê ne.
Ehmed Qasim, şarezayê warê şûnwaran li Mûsilê, vê rewşê bi xemgînî tîne ziman û dibêje: "Ez dibînim ku li Kurdistanê hewleke mezin ji bo vejandin û lêgerîna li şûnwaran heye. Kar bi awayekî zanistî û ji aliyê tîmên pispor ve tê kirin. Lê mixabin li vir, kesên ne pispor cihên dîrokî wêran dikin û berhemên wê didizin bêyî ku qîmeta wê ya dîrokî bizanibin."
Qasim herwiha amaje pê kir ku eger giringî bi van şûnwaran bihata dayîn, dê bibûna jêdereke mezin a aborî û geştiyariyê ji bo tevahiya Îraqê, ku dahata wê dikarîbû wek ya petrolê be.
Ev ciyawaziya mezin di navbera Herêma Kurdistanê û deverên din ên Îraqê de nîşan dide ku parastina nasnameya dîrokî û mîrata çandî pêwîstî bi îradeyeke siyasî û stratejiyeke zelal heye; tiştekî ku li Kurdistanê heye lê li beşên din ên Îraqê bi giranî hatiye jibîrkirin.
