فوئاد حوسێن: هەولێر و بەغدا رێککەوتنێکی نوێیان واژۆکردووە بۆ هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان
K24 – هەولێر:
وەزیری دەرەوەی عێراق رایدەگەیەنێت، دیپلۆماسیەتی ئێمە بەرامبەر ئێران روونە، هەندێک لە بەرپرسانیان ناتوانن ئاسایشی خۆیان کۆنترۆڵ بکەن و کێشە ناوخۆییەکانی خۆیان بۆ دەرەوە دەگوازنەوە، لەبارەی پەیوەندییەکانی نێوان هەولێر و بەغداش ئاشکرایکرد، لە دوو رۆژی رابردوودا، هەردوو حکومەتی هەرێمی کوردستان و عێراق رێککەوتنێکی نوێیان لەبارەی کێشەکانی دۆسیەی نەوت واژۆکردووە.
رێککەوتنی نێوان هەردوو حکومەتی عێراق و هەرێمی کوردستان لەسەر دۆسیەی نەوت
رۆژی چوارشەممە (17ـی کانوونی دووەمی 2024) فوئاد حوسێن، وەزیری دەرەوەی عێراق لە پەراوێزی کۆڕبەندی داڤۆس لە پانێڵێک لە ماڵی کوردستان رایگەیاند، دوو رۆژ لەمەوبەر هەردوو حکومەتی هەرێمی کوردستان و عێراق رێککەوتنێکی نوێیان واژۆکردووە سەبارەت بە دۆسیەی نەوت و چارەسەرکردنی کێشە هەڵپەسێردراوەکانی نێوانیان بۆ دەستپێکردنەوەی هەناردەکردنی نەوتی هەرێمی کوردستان لە رێگەی بەندەری جەیهانی تورکییەوە.
وەزیری دەرەوەی عێراق ئاماژەی بەوەشکرد، چاوەڕێ دەکەین لە داهاتوویەکی زۆر نزیکدا پرۆسەی هەناردەکردنی نەوتی هەرێمی کوردستان دەستپێبکاتەوە.
رۆژی پێنجشەممە (11ـی کانوونی دووەمی 2024) ئالپئارسڵان بایراکتار، وەزیری وزە و سامانە سرووشتییەکانی تورکیا لە بەرنامەیەکی تەلەفزیۆنی رایگەیاند، هیچ بەربەستێکی تەکنیکی لەبەردەم هەناردەکردنەوەی نەوتدا نییە، بەڵام بەهۆی رێکنەکەوتنی نێوان هەولێر و بەغدا لەسەر ئەم پرسە، تا ئێستا هەناردەکردنەوەی نەوت دەستیپێنەکردووەتەوە. گوتیشی: هانی هەولێر و بەغدا دەدەن بۆ ئەوەی کێشەکان چارەسەر بکەن و جارێکی دیکە هەناردەکردنەوەی نەوت دەستپێبکاتەوە.
له 25ی ئاداری ساڵی رابردووه‌وه تاوەكو ئێستا هه‌نارده‌كردنی نه‌وتی هه‌رێمی كوردستان له رێگه‌ی به‌نده‌ری جه‌یهانی توركیا وه‌ستاوه، به‌غدا و هه‌ولێر و ئه‌نقه‌ره خه‌ریكی ئه‌نجامدانی دانووستانن بۆ دووباره هه‌نارده‌كردنه‌وه‌ی نه‌وتی هه‌رێمی كوردستان، هەروەها راوەستانی هەناردەی نەوتی هەرێمی کوردستان جگەلەوەی زیانی بە بودجە و ژێرخانی عێراق و هەرێمی کوردستان گەیاندووە، هاوکات بووەتەهۆی کەمبوونەوەی نزیکەی نیو ملیۆن بەرمیل لە بازاڕی وزەی جیهانییدا، ئەمەش وایکردووە ئەمەریکا داوا بکات پەلە بکرێت لە دەستپێکردنەوەی ئەوە بڕە نەوتە.
هێرشە مووشەکییەکەی ئێران بۆ سەر هەولێر
فوئاد حوسێن گوتی: ئێمە لەگەڵ ئێران پەیوەندییەکی مێژووییمان هەیە، پەیوەندی بازرگانی لەنێوانمان هەیە، هەمیشە هەوڵمانداوە لەسەر بنەمای بەرژەوەندی هاوبەش پەیوەندییەکانمان بەرەو پێش ببەین.
وەزیری دەرەوەی عێراق ئاماژەی بەوەشکرد، لە بەرامبەر ئەو مامەڵەیەی عێراق، ئێران رێگەیەکی دیکە و زمانێکی دیکە بەکاردەهێنن، بۆیە چیتر ناتوانین بەو شێوەیە لێیان قبوڵ بکەین، پێشتریش هێرشی کردووەتە سەر هەرێمی کوردستان ئەوە یەکمجار نییە هەرێمی کوردستان بە ئامانج دەگیرێت.
فوئاد حوسێن ئاماژەی بەوەدا، "دوای ئەم هێرشانە کە دوو رۆژ لەمەوبەر کردییە سەر هەولێر ناچار بووین جارێکی دیکە ئیدانەی ئەم هێرشە بکەین و بچینە دنیای دەرەوە و بچینە سەر ئاستی کۆمەڵگای نێودەوڵەتی قسە بکەین، کۆمکاری عەرەبی ئیدانەی توندی ئەم کردەوە تیرۆستیانە دەکەن، هەورەها نامەیەکم ناردووە بۆ ئەنجوومەنی ئاسایش نیویۆرک، دەمانەوێت ئەوانێش بێنە سەر هێڵ لەگەڵ حکومەتی عێراق ئیدانەی بکەن".
گوتیشی: ئێمە نامانەوێت کێشی بۆ ئێران دروست بکەن، بەڵکو ئەوان دەیانەوێت کێشەمان بۆ دروست بکەن، ئێمە دیالۆگیان لەگەڵ دەکەین ئەوانیش مووشەکمان ئاراستە دەکەن، ئەوان گفتوگۆکانی ئێمە بە شێوازی دیکە وەڵام دەدەنەوە.
درەنگانی شەوی دووشەممە (15ـی کانوونی دووەمی 2024) سووپای پاسدارانی ئێران بە مووشەکی بالیستی هێرشی کردە سەر شاری هەولێر و چەند ناوچەیەکی سڤیلنشینی کردە ئامانج، بەگوێرەی نوێترین ئامار پێنج هاووڵاتی سڤیل شەهید بوونە و شەش هاووڵاتی دیکەش برینداربوون، زیانی زۆریش بەر ماڵ و خانووی هاووڵاتییانی هەولێر و دەوروبەری کەوتووە.
هه‌روه‌ها رۆژی سێشەممە (16ـی کانوونی دووەمی 2024)، مەسرور بارزانی، سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان لە کۆنفرانسێکی رۆژنامەوانیدا لە ماڵی کوردستان لە داڤۆس، باسی لە هێرشە مووشەکییە بالیستییەکەی شەوی رابردووی سوپای پاسدارانی ئێران بۆ سەر هەولێر کرد، کە بەهۆیەوە ژمارەیەک هاووڵاتیی سڤیل شەهید و برینداربوون.
سەرۆکوەزیران مەسرور بارزانی هێرشەکەی سەر هەولێری بە "بێ پاساو و نامەردانە" ناوبرد و گوتی: "لە ئەنجامی ئەو هێرشەدا چەندین کەس گیانیان لەدەستدا. لەوانە کاکە پێشڕەو و کچەکەی و هەندێک کەسی دیکە لە خێزانەکەی بوونە قوربانی و برینداربوون. گوتیشی: "هیوادارم جێگەی شەهیدان بەهەشت بێت و بریندارەکانیش زوو چاک ببنەوە".
رێککەوتنی ئەمنی نێوان عێراق و ئێران
وەزیری دەرەوەی عێراق، رایگەیاند، عێراق رێککەوتنێکی ئەمنی لەگەڵ ئێران هەیە سەبارەت بە گرووپە ئۆپۆزیسیۆنە کوردییەکان، دوای گفتوگۆیەکی چڕ و پڕ گەیشتینە رێککەوتنێک هەموو گرووپەکان ببرێنە نێو کەمپەکان و ئێرانیش زۆر دڵی خۆش بوو بەم کارە، بەڵام لە ئێستادا ئێران ئەو رێککەوتنەی لەگەڵ عێراق پێشێلکردووە.
لە 19ی ئاداری 2023، بە سەرپەرشتی محەممەد شیاع سوودانی سەرۆکوەزیرانی عێراق، رێککەوتننامەیەکی ئەمنیی ھاوبەش لەنێوان عێراق و ئێران واژۆ کرا کە قاسم ئەعرەجی راوێژکاری ئاسایشی نەتەوەیی عێراق، بە نوێنەرایەتی عێراق و عەلی شەمخانی سکرتێری گشتیی پێشووی ئەنجومەنی باڵای ئاسایشی نەتەوەیی ئێران، بە نوێنەرایەتیی ئێران واژۆیان کرد. دوو خاڵی نێو رێککەوتننامەی ئەمنی نێوان عێراق و ئێران، تایبەتن بە چەککردنی لایەنە دژبەرەکانی ئێران، ھەروەھا کۆنترۆڵکردنی سنوورەکانی نێوان ھەردوو وڵات.
رۆژی 19ی مانگی ئەیلوولی 2023، لیژنەی باڵای جێبەجێکردنی رێککەوتننامەی ئەمنی ھاوبەشی عێراق و ئێران رایگەیاند، کە بارەگاکانی حزبە دژبەرەکانی ئێران لە نزیک سنووری ئێران چۆڵ کراون و ھێزی پاسەوانی سنووری عێراق لەو ناوچانە جێگیرکراون.
گرژییەکانی نێوان ئێران و ئەمەریکا لەسەر خاکی عێراق
فوئاد حوسێن، دەڵێت: "ئەو گرژییانەی کە لە نێوان ئەمەریکا و ئێران هەیە کاردانە و لێککەوتەکانی لەسەر کۆمەڵگەی عێراق و خاکی عێراق هەبووە، هەورەها لە بەرژوەندی عێراقە ئەو گرژیانەی نێوانیان چارەسەر بێت، زۆر جاریش پێشنیازی ئەوەمان کردووە کە رێککەون، قسەمان لەگەڵ هەردوولا کردووە بۆ ئەوەی چارسەری گرژی نێوانیان بکەن".
ناوبراو روونیکردەوە، لە بەرژەوەندی عێراق و هەرێمی کوردستانە ئەگەر گرژی نێوان ئەمەریکا و ئێران چارەسەر بێت و بگەن بە رێککەوتن. گوتیشی: گرژی کەمتر لە نێوان ئێران، ئەمەریکا و وڵاتانی دیکە لە ناوچەکە واتا ئاسایشی باشتر بۆ هەرێمی کوردستان و عێراق.
گرووپە چەکدارەکانی نزیک لە ئێران کە خۆیان بە بەرەی "مقاوەمەی ئیسلامی" ناساندووە لە دوای 17ـی ئۆکتۆبەرەوە چەندین جار بنکە و بارەگاکانی ئەمەریکا و هاوپەیمانان لە عێراق و سووریا بە ئامانج کردووە.
به‌رپرسێكی وه‌زاره‌تی به‌رگری ئه‌مه‌ریكا "پێنتاگۆن" رۆژی دووشه‌ممه (1ـی كانوونی دووه‌می 2024) رایگه‌یاند، لە 17ـی ئۆكتۆبەری ساڵی رابردووه‌وه تاكو ئێستا، 115 هێرشكراوەتە سەر هێزه‌كانی هاوپەیمانی نێوده‌وڵه‌تی دژی داعش له عێراق و سووریا.
ئاماژە بەوەشکرد، لەكۆی 115 هێرشەكە، 51 هێرشیان لە عێراق و 64 هێرشی دیكەشیان لە سووریا ئەنجامدراون.
