Cotkarên Helebceyê: Berhema zeytûnan kêm e, lê zeyta wan baş e

Navenda Nûçeyan (K24) – Li parêzgeha Helebceyê werza çinîna zeytûnan dest pê kir, lê cotkar ji ber kêmbaraniya îsal û guhertina keşûhewayê, ji kêmbûna berhemên xwe bi guman in. Li gorî dathanan, berhema îsal li gorî salên borî bi rêjeyeke berçav kêm bûye.

Cotkarên deverê didin zanîn ku tevî kêmbaraniyê, kalîteya zeytûnên Helebce û Şarezûrê di asta herî baş de ye û xwedî taybetmendiyeke bêhempa ye.

Saman ku yek ji cotkarên zeytûnan e li Helebceyê, ji K24ê re ragihand, cûreyên zeytûnên wan ji 30 cûreyan zêdetir in, lê yên herî baş ji bo rûn cûreyên "Erbîkin" û "Xerxal" in.

Saman derbarê bandora kêmbaraniyê de got: "Îsal berhem li gorî par kêm bûye. Par min 2 ton û nîv zeytûn hebû, lê îsal tenê tonek heye. Wate berhem daketiye jêr nîvî, lê kalîteya rûnê wê baştir e."

Li Helebceyê kargehên nûjen ên derxistina rûnê zeytûnan hene ku rojane şiyana wan a wergirtina 120 ton zeytûnan heye. Ev kargeh ne tenê zeytûnên Helebceyê, belkî yên Çemçemal, Silêmanî, Akre û deverên din ên Kurdistanê jî werdigirin.

Rêveberê Kargeha Rasan diyar kir, ew bi teknolojiya "guvaştina sar" (Cold Press) kar dikin û bi awayên cuda (çi bi kirîna berhem an jî bi kirêya guvaştinê) alîkariya cotkaran dikin.

Amarên Zeytûnan li Kurdistanê

Li gorî zanyariyan, li Herêma Kurdistanê:

- 7 kargehên taybet bi rûnê zeytûnan hene.

- Nêzîkî 1000 baxên fermî yên zeytûnan li Wezareta Çandiniyê hatine tomarkirin.

- Zêdetirî 1 milyon û 500 hezar darên zeytûnan hene.

- Tenê li Helebceyê 6 hezar donim zevî bi zeytûnan hatine çandin û salane nêzîkî 5 hezar ton berhemê wan heye.

Guherêna Keşûhewayê

Raport balê dikişîne ser wê yekê ku guhertina keşûhewayê û hişkesaliyê îsal bandoreke neyînî li seranserê Herêma Kurdistanê û welatên cîran kiriye. Tê texmînkirin ku ji ber van sedeman, îsal berhema zeytûnan bi rêjeya %65 kêm bûye.