Irak, Snapback’in İran’a yönelik yaptırımlarına uyacak mı?

Birleşmiş Milletlerin (BM) İran'a yönelik yeni yaptırımları yeniden yürürlüğe girdi ve ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio tüm ülkelere bu yaptırımlara uymaları yönünde sert uyarıda bulundu, ancak bu kararın uygulanmasının Irak açısından çeşitli nedenlerle zor gibi görünüyor. 

İran'a yönelik yaptırımlara uymanın İran'la 1600 kilometrelik bir sınırı paylaşan ve yıllık yaklaşık 25 milyar dolarlık ticaret hacmine sahip olan Irak için zor bir karar olarak görülüyor. Bu güçlü ekonomik ve coğrafi ilişkinin, Irak'ı savunmasız hale getirdiği değerlendiriliyor. 

Analistler, Irak ile İran arasındaki ticaretin büyük kısmının duracağına kanaatinde. 

İran ve Irak arasındaki ilişki, sıradan bir komşuluk ilişkisinin ötesindedir. ABD, Irak'ı İran ile sınırlarını sıkılaştırması ve dolar, petrol ve mal kaçakçılığını durdurması konusunda defalarca uyardı. Ayrıca, Irak'ı askeri hareketlerden korumaya ve İran'a yakın silahlı grupları kontrol altına almaya çağırdı.

Siyasi analist Ali Habib, bu sefer uygulanan baskının farklı olduğuna dikkat çekerek, “Irak, tarımının %20'sini İran'a bağlıyor. Bu ithalatın durdurulması Irak için kötü.” dedi. 

Irak’ın, İran petrolü ve mallarının kaçakçılığı için bir güzergah haline geldiği ve bunun durdurulmasının Irak'ı İran'a karşı siyasi açıdan zor durumda bırakacağını kaydeden Ali Habib, “ABD'nin Irak'a baskısı bu kez farklı ve Irak yaptırımlara uymak zorunda, uymazsa doğrudan cezalandırılacak.” ifadesini kullandı. 

BM, İran'a yönelik yaptırımları içeren Snapback mekanizmasını yeniden hayata geçirdi. Yaptırımlar, İran'ın yurt dışındaki varlıklarına yönelik yaptırımları ve Tahran ile yapılan silah anlaşmalarının askıya alınmasını içeriyor. Ayrıca, İran'ın balistik füze programının daha fazla geliştirilmesi durumunda yaptırımlar artırılacak.

Bu yeni durum Tahran'ı büyük bir uluslararası baskı altına sokacak ve Irak'ı İran'la ekonomik ve siyasi ilişkilerini yeniden gözden geçirmeye zorlayacak gibi görünüyor.