فازڵ میرانی: هەڵبژاردنی عێراق دیزاین کراوە

بەرپرسی دەستەی کارگێڕیی مەکتەبی سیاسیی پارتی دیموکراتی کوردستان بە کوردستان24ـی ڕاگەیاند: هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق دیزاین کراوە و عێراق سەروەری بڕیاری سیاسی و خاکی نییە.

یەکشەممە 19ـی تشرینی یەکەمی 2025، فازڵ میرانی، بەرپرسی دەستەی کارگێڕیی مەکتەبی سیاسیی پارتی دیموکراتی کوردستان لە بەرنامەی باسی ڕۆژی کوردستان24 کە ژینۆ محەممەد پێشکەشی دەکات، لەبارەی ئەگەری ئەنجامدان و ئەنجامنەدانی هەڵبژاردنی عێراق گەتی:  هەڵبژاردن بکرێت باشترە، ناتوانم بڵێم عێراق وڵاتێکی پەرلەمانی، دیموکراتییە وەکو لە دەستووردا هاتووە، دەشڵێت: پێکهاتەی عێراق، وەکو وڵاتێکی فرە نەتەوە و فرە ئایین، فرە هێزی سیاسی، دادپەروەری تێدا نییە.

دادپەروەری لە یاسای هەڵبژاردن نییە

فازڵ میرانی، بەرپرسی دەستەی کارگێڕیی مەکتەبی سیاسیی پارتی دیموکراتی کوردستان لەبارەی یاسای هەڵبژاردن لە عێراق گوتی: کاندیدێک لە هەولێر و سلێمانی و دهۆک، دەبێت بەلای کەمەوە 20 هەزار دەنگ بەدەست بێنێت تا ببێتە ئەندامی پەرلەمان، بەڵام لە شارەکانی دیکەی عێراق بە 500 تا 2 هەزار دەنگ کاندید دەبێتە ئەندامی پەرلەمان، بۆیە دادپەروەری لە یاسای هەڵبژاردن نییە.

هەڵبژاردن دیزاین کراوە

سەبارەت بە بێگەردی هەڵبژاردنی عێراق، فازڵ میرانی ئاماژەی بەوە کرد، لایەنە دەسەڵاتدارەکانی عێراق هەڵبژاردنیان دیزاین کردووە، لایەنە شیعییەکان زۆرینەن، چونکە دەسەڵاتی یاساییان بەدەستەوەیە، کۆمیسیۆن بەدەستیانەوەیە، زۆرینەی پەرلەمانیان لەدەستە، ئەو یاسایە لە بەغدا بۆ خۆیان، وەک جلێکە بۆ خۆیان دوورێبیتیان، دەشڵێت: ئەگەر ئێمە 100 کورسیش بین لە پەرلەمانی عێراق کەمینەین، دروشمی ئێمە سازان، هاوبەشی، هاوسەنگییە، چونکە بنەمای دەستووری عێراق ئەمەیە، بەڵام ئەگەر ئەوان زۆرینە و کەمینە لەگەڵ کورد بەکاربێنن، ئێمە حزبێک نین، ئێمە میللەتێکین، نەتەوەی دووەمین لە عێراق، بۆیە دەبێت بە تەوافق پرسەکان چارە بکرێن، دەڵێت: پێکنەهێنانی ئەنجوومەنی فیدراڵی لە بەرژەوەندی شیعەیە.

حکوومڕانی لە عێراق، حکوومڕانی شیعەیە

لەبارەی پرۆسەی سیاسی عێراقیش، فازڵ میرانی گوتی: دەستووری عێراق لە ساڵی 2005 کە زۆرینەی خەڵکی عێراق دەنگی بۆیدا و سەرۆک بارزانی هەوڵی زۆریدا بۆ ئەوەی زۆرینەی مافەکانی کوردی تێدا جێگیر بکرێت، ئەگەر وەکو خۆی جێبەجێ بکرێت، دەستوورێکی باشە، بەڵام حکوومڕانی لە عێراق، حکوومڕانی شیعەیە، عێراق حکوومەتی هەیە، بەڵام عێراق، دەوڵەت بە مەفهومی سەروەری تەواو، بوونی نییە، من وتەی خۆم هەیە لەسەر عێراق و دەڵێم: عێراق دەوڵەتێکی بێ سەروەرییە.

عێراق بێ سەروەرییە

لەبارەی سەروەری عێراقیش، میرانی گوتی: عێراق سەروەری نییە چونکە ناتوانێت هیچ بڕیارێک بەبێ ئێران بدات، تورکیا بەشێکی وڵاتەکەی داگیرکردووە و ناتوانێت قسە بکات، پارتی کرێکارانی کوردستان ناوچەی شنگالی داگیرکردووە ناتوانێت وەری بگرێتەوە، بەشێکی زۆری ناوچەکانی ئێمە لە ڕانیە، پشدەر، برادۆست، نێروە و ڕێکان، بەرواری، تا دەگاتە چۆمان و گەڵاڵە، نە دەسەڵاتی کوردی تێدایە، نە دەسەڵاتی حکوومەتی عێراقی، پارتی کرێکارانی کوردستانی تێدایە، بۆیە دەڵێم عێراق سەروەری نییە، گوتی: عێراق نە لە بڕیاری سیاسی سەروەری هەیە، نە لە پاراستنی خاکەکەی، ئاماژەی بەوەشکرد، زۆرینەی حزبەکانی عێراق پاشکۆی وڵاتێکن.

پارتی پێداگرە لەسەر جێبەجێکردنی دەستوور

سەبارەت بە ئامانجی پارتی بۆچوونە بەغدا بەهێزەوە، فازڵ میرانی دەڵێت: پارتی بە ئەرکی خۆی دەزانێت بەرگریی لە قەوارەی هەرێمی کوردستان بکات، هەروەها بەرگریی لە مافەکانی خەڵکی کوردستان بکات، یەک لەو ڕێگایانەش دەستوورە، پارتی جەخت لە جێبەجێکردنی دەستوور دەکاتەوە بۆ ئەوەی کێشەکان لەڕێگەی دەستوورەوە چارەسەر بکرێن.

لەبارەی یەکڕیزی نێو ماڵی کوردیش، فازڵ میرانی گوتی: پێویستە لە کوردستان نەوەک یەکڕیز، بەڵکو بەرەو یەک ڕێگا بین بۆ یەک ئامانج بڕۆین، یەکهەڵویستی پارتی دیموکراتی کوردستان و یەکێتی نیشتمانی کوردستان وەک جاران نییە، بەڵام نابێت ڕووناکییەکانی پێشتر نەبینین کە لەنێوان هەردوولادا هەبوو.

قوڵایی کێشەی کورد

لەبارەی کێشەکانی نێوان هەولێر و بەغدا، فازڵ میرانی دەڵێت: قوڵایی کێشەکانی کورد لە سەردەمی مەلیکەوە تا ئەمڕۆ، لە بەغدایە، چارەسەرەکەش  هەر لە بەغدایە، گوتی: پێشتر بۆ میدیاکانی ئێران باسم کردووە، کاتێک کێشەکانی نێوان هەولێر و بەغدا چارەسەر دەبن، کە ببنە دوو دراوسێ.

کورد بە لۆژیک لەگەڵ بەغدا گفتوگۆی نەکردووە

لەبارەی کێشەی مووچەی خەڵکی کوردستانیش لە بەغدا، فازڵ میرانی گوتی: بە مەنتق و لۆژیک کورد گفتوگۆی لەگەڵ بەغدا نەکردووە، چونکە ئەگەر بە  مەنتق و لۆژیک بوایە، نەدەبوا ڕێگە بدات پرسی مووچە بکاتە کێشەی سەرەکی نێوان هەولێر و بەغدا، چونکە لە سیستەمی فیدراڵیدا مووچە نابێت ببێتە کێشە، حکوومەتی عەبادی مووچەی خەڵکی کوردستانی بڕی.

میرانی دەڵێت: ئێمە وەکو پارتی وا بیر دەکەینەوە کە هەرکاتێک پارتی بەهێز بێت، کورد بەهێز دەبێت، چونکە هەمیشە هەوڵمانداوە هێزی کورد کۆ بکەینەوە، دەڵێت: هەر کاتێک کورد بەیەکەوە کۆبووەو وەکو یەک بیری کردەوە، واقیعی بیر دەکاتەوە، کورد باش نییە بچێتە لایەک لە لایەنەکانی شیعە یاخود سووننە و بچێتە نێو دووبەرەکییەک.

لەبارەی پێکهێنانی حکوومەتی هەرێمی کوردستانیش، فازڵ میرانی ئاشکرای کرد کە، ئەولەویەتی پارتییە حکوومەت پێکبێت و بەهێزەوە بچینە بەغدا، سەبارەت بە ئۆپۆزسیۆنیشەوە دەڵێت: پێویستە ئۆپۆزسیۆنێکی بنیاتنەر هەبێت، بە چاک بلێت چاک و بە خراپیش بڵێت خراپ.