دادگای فیدراڵیی عێراق کۆتایی بە کارەکانی پەرلەمان هێنا و حکوومەتیشی کردە "کاربەڕێکەر"

دوای بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمان؛ دادگای باڵای فیدراڵی بڕیاری دا، لە ئەمڕۆ دووشەممەوە، 17ـی تشرینی دووەمی 2025، کۆتایی بە کارەکانی خولی پێنجەمی پەرلەمانی عێراق بهێنێت و ئەرکەکانی حکوومەتی فیدراڵیشی بۆ "حکوومەتی کاربەڕێکەر"  بگۆڕێت. 

بە گوێرەی بڕیارەکەی دادگای باڵای فیدراڵی کە واژۆی مونزیر ئیبراهیم حوسێن، سەرۆکی دادگاکەی لەسەرە و ئەمڕۆ دووشەممە دەرچووە؛ حکوومەتی کاربەڕێکەر و سەرۆک وەزیران ناتوانن ئەو بڕیار و ڕێوشوێنانە بگرنەبەر کە پێویستیان بە بڕیاری ستراتیژی و پلانی درێژخایەن هەیە. 

سەرۆکی دادگاکە ئاماژەی بەوەش کردووە، ئامانج لەم بڕیارە، دڵنیابوونە لە بەردەوامیی کارکردنی دامودەزگاکانی دەوڵەت و خزمەتگوزارییە گشتییەکان بەشێوەیەکی ڕێکوپێک تاوەکوو هەڵبژاردنی پەرلەمانی نوێ و پێکهێنانی حکومەتی داهاتوو.

ئەو کارانەی سەرۆک وەزیرانی کاربەڕێکەر دەتوانێت ئەنجامی بدات:

1. بەڕێوەبردنی کاروباری ڕۆژانەی وەزارەتەکان و دامەزراوەکانی دەوڵەت.

2. سەرپەرشتیکردنی جێبەجێکردنی ئەو یاسا و بڕیارانەی کە پێشتر دەرچوون.

3. دڵنیابوون لە بەردەوامیی پێشکەشکردنی خزمەتگوزارییە گشتییەکان بە هاووڵاتییان.

4. واژۆکردنی ئەو بڕیار و ڕێککەوتنە نێودەوڵەتیانەی کە کاریگەریی سیاسی و ئابووری و کۆمەڵایەتیی گەورەیان نییە لەسەر ئاییندەی وڵات.

5. پاراستنی ئاسایش و سەقامگیریی وڵات.

ئەو کارانەی سەرۆک وەزیرانی کاربەڕێکەر ناتوانێت ئەنجامی بدات:

1. پێشنیازکردنی پڕۆژەیاسا نوێیەکان بۆ پەرلەمان.

2. وەرگرتنی قەرز و واژۆکردنی ڕێککەوتنی دارایی گەورە کە حکوومەتی داهاتوو پابەند بکات.

3. دامەزراندنی کەسانی نوێ لە پۆستە باڵاکانی دەوڵەتدا یان دوورخستنەوەیان.

4. گۆڕانکاریی بنەڕەتی لە کاری وەزارەتەکان و دامودەزگاکانی دەوڵەتدا.

5. دەرکردنی بڕیاری چارەنووسساز کە کاریگەری لەسەر سیاسەتی گشتیی وڵات هەبێت.

6. هەر بڕیارێک کە لە چوارچێوەی بەڕێوەبردنی کاروباری ڕۆژانەدا نەبێت.

سەرۆک کۆماریش وەک یەکێک لە دوو دەسەڵاتی جێبەجێکار، پابەند دەبێت بەم بڕیارەوە و ئەرکەکانی بەردەوام دەبێت تاوەکو هەڵبژاردنی پەرلەمانی نوێ.

 ئەم بڕیارە پشتیبەستووە بە ماددەکانی 64 و 93ی دەستووری عێراقی ساڵی 2005 و یاسای دادگای باڵای فیدراڵی.

بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنی پەرلەمان

ئەمە لە کاتێکدایە، ڕۆژی سێشەممە، 11ـی تشرینی دووەمی 2025، دەنگدانی گشتی و ڕۆژی یەکشەممەش، 09ـی تشرینی دووەمی 2025، دەنگدانی تایبەتی خولی شەشەمی پەرلەمان، لە پارێزگاکانی عێراق و هەرێمی کوردستان بەڕێوەچوو. بە گوێرەی ئامارەکانی کۆمیسیۆن، ڕێژەی بەشداری لە دەنگدانی تایبەت، 82.42% و لە دەنگدانی گشتیش، نزیکەی 54.35% بوو. 

ڕۆژی چوارشەممە، 12ـی تشرینی دووەمی 2025، کۆمیسیۆنی هەڵبژاردنەکانی ئەنجامە بەراییەکانی هەردوو دەنگدانی تایبەت و گشتی بڵاوکردەوە. لەسەر ئاستی پارێزگاکانی عێراق و هەرێمی کوردستان، وەک حزب، پارتی دیموکراتی کوردستان زۆرترین دەنگی بەدەستهێناوە، بەوپێیەی زیاتر لە یەک ملیۆن و 90 هەزار دەنگی بردووەتەوە.