ئەیاد عەلاوی: یاسای هەڵبژاردن نا دادپەروەری تێدایە

سەرۆکی هاوپەیمانیی نیشتمانیی عێراق، لە دیمانەیەکی کوردستان24،  ناوەڕۆکی کۆبوونەوەی ئەم دواییەی خۆی لەگەڵ سەرۆک بارزانی ئاشکرا دەکات و ڕایدەگەیەنێت، تێبینی و نیگەرانییەکانی سەرۆک بارزانی لەبارەی جێبەجێکردنی دەستوور و یاسای هەڵبژاردن ڕەوان و پشتیوانییان لێ دەکات، هاوکات جەخت لەوە دەکاتەوە کە تاکە چارەسەر بۆ دادپەروەریی لە نوێنەرایەتیکردنی خەڵکدا، کردنی عێراقە بە یەک بازنەی هەڵبژاردن.

ئەمشەو دووشەممە 24ـی تشرینی دووەمی 2025، دکتۆر ئەیاد عەلاوی، سەرۆکی هاوپەیمانیی نیشتمانی لە بەرنامەی (باسی ڕۆژ)ـی کەناڵی کوردستان24 کە ژینۆ محەممەد پێشکەشی کرد، باسی لە پەیوەندییە مێژووییەکان، دۆخی سیاسیی عێراق و سەردانەکەی بۆ لای سەرۆک بارزانی کرد.

سەردانێکی سەربەخۆ و مێژووێکی دۆستانە
سەبارەت بە سەردانەکەی بۆ هەولێر، ئەیاد عەلاوی ڕوونی کردەوە، ماوەیەکی زۆر بوو دیداری لەگەڵ سەرۆک بارزانی ئەنجام نەدابوو، بۆیە ئەم سەردانەی وەک دەرفەتێک بۆ گفتوگۆکردن و نوێکردنەوەی پەیوەندییەکان بەکار هێناوە، ناوبراو جەختی لەوە کردەوە کە سەردانەکەی تەواو سەربەخۆ بووە و هیچ پەیوەندییەکی بە سەردانەکەی نووری مالیکییەوە نەبووە بۆ هەولێر، عەلاوی خۆی بە دۆستێکی نزیکی گەلی کورد وەسف کرد و ئاماژەی بە قۆناغە سەختەکانی ڕابردوو دا، بەتایبەتی ئەو کاتەی کورد لەژێر دوو گەمارۆدا بوو، گەمارۆیەکی نێودەوڵەتی لەسەر عێراق و گەمارۆی حکوومەتی عێراق لەسەر هەرێمی کوردستان، کە تێیدا هەردوولا لەسەر ئاستی سیاسی و جەماوەری پشتیوانیی یەکتریان کردووە.

 

ترس لە جێبەجێ نەکردنی دەستوور و ماددەی 140
تەوەرێکی سەرەکیی دیدارەکەی عەلاوی و سەرۆک بارزانی، پرسی پێکهێنانی حکوومەتی نوێی عێراق و کێشە هەڵپەسێردراوەکان بووە، بە گوتەی عەلاوی، سەرۆک بارزانی ترسی جددی هەیە لەبارەی جێبەجێکردنی دەستوور و پابەندنەبوون بەو خاڵانەی ڕێککەوتنیان لەسەر کراوە، بەتایبەتی یاسای هەڵبژاردن و ماددەی 140، سەرۆکی هاوپەیمانیی نیشتمانی دانی بەوەدا نا کە ئەو ترسانەی سەرۆک بارزانی لە شوێنی خۆیاندان و پێویستە قسە لەسەر ڕەگ و ڕیشەی کێشەکان بکرێت، لەوانەش یەکلاییکردنەوەی چارەنووسی ناوچە کوردستانییەکان و بڕگەکانی پەیوەست بە داهاتی نەوت و گاز و چۆنیەتیی ئیدارەدانی سامانە سروشتییەکان، کە پێنج ساڵ لەمەوبەر هەوڵی چارەسەرکردنیان داوە بەڵام سەرکەوتوو نەبوون.

 

یەک بازنەیی چارەسەری کێشەکە دەکات
لە بەشێکی دیکەی قسەکانیدا، ئەیاد عەلاوی ڕەخنەی لە یاسای ئێستای هەڵبژاردن گرت و بە هۆکارێک بۆ نادادپەروەری وەسفی کرد، بە بڕوای ئەو، پێویستە عێراق بکرێتە یەک بازنەی هەڵبژاردن بۆ ئەوەی جیاوازی نەمێنێت و نوێنەرایەتییەکی ڕاستەقینەی تەواوی پێکهاتەکان بکرێت، عەلاوی پێی وایە دەبێت دەنگی هاووڵاتییەک لە هەولێر و هاووڵاتییەک لە بەسرە یەک بەها و کاریگەرییان هەبێت، ناوبراو هۆشداریشی دا لەوەی کە سروشتی ململانێکان لە عێراقدا گۆڕاوە، ئەگەر پێشتر ململانێکان بە چەک و توندوتیژی بووبن، ئێستا گۆڕاون بۆ ململانێی خەرجکردنی پارە و کڕینی دەنگ، کە ئەمەش بە مەترسییەکی گەورە و کوشندە دەزانێت.

 

شایستە داراییەکان و ئاڕاستەی حکوومەتی داهاتوو
سەبارەت بە مافە داراییەکانی هەرێمی کوردستان، عەلاوی ئاماژەی بەوە دا کە جۆرێک لە خۆدزینەوە لە پێدانی شایستە داراییەکانی کورد دەکرێت، ئەو قۆناغی سەرۆکایەتیی خۆی لە حکوومەت وەبیر هێنایە و ڕایگەیاند:  لە سەردەمی ئەودا ڕێژەی 17%ـی بودجەی عێراق بۆ کوردستان دیاری کرابوو و مافەکان پارێزراو بوون، لە کۆتاییشدا، ئەیاد عەلاوی دیدگای خۆی بۆ حکوومەتی داهاتوو خستە ڕوو و جەختی لەوە کردەوە، نابێت حکوومەت تەنیا نوێنەرایەتیی زۆرینەی سیاسی یان مەزهەبی بکات، بەڵکو لەپێشینەی کارەکانی دەبێت خزمەتکردنی هەموو عێراقییەکان بێت بەبێ جیاوازی.