Melayê Cizîrî li Cizîra Bota hate bibîranîn
Navenda Nûçeyan (K24) – Li Cizîra Bota, Mela Ehmedê Cizîrî ku sedsalên 16 û 17 jiyaye hate bibîranîn. Ji Zanîngehên Bakurê Kurdistan û Zaxo û Dihokê hejmareke mezin a akademîsyen beşdarî çalakiyê bûn û derbarî jiyan û berhemên Melayê Cizîrî de zanyarî dan. Melayê Cizîrî li gel nasnameya edîb û helbestvaniyê, zanistê stêrnasî û felsefeyê jî xistiye nava berhemên xwe.
Li Cizîra Bota, li jêr navê “Stêrka asîmanên î’rfan û Eşqê: Melayê Cizîrî” çalakiyek hate lidarxistin.
Helbestvan, Edîb û alimê Kurd Mela Ehmedê Cizîrî, sala 1570 li Cizîra Bota jidayîkbûye û sala 1640 dîsa li Cizîrê çûye ber dilovaniya Xwedê.
Lê Melayê Cizîrî ji Dêrsim heta Amed, Îdir heta Heskîfê gelek deverên Kurdistanê geriyaye û ji gelek alim û melayan sûd wergirtiye.
Ji Zanîngehên Batman, Sêrt, Wan, Çewlîg, Diyarbekir û Mêrdîn, Zaxo û Dihokê jî hejmarek mezin a akademîsyen beşdarî çalakiyê bûn û derbarê jiyan û zanist û jiyana medrese ya Melayê Cizîrê de zanyarî dan.
Melayê Cizîrî, li Cizîrê Medresa Sor perwerde dîtiye û perwerde daye. Cizîr di wan deman de qasê Bexda û Şamê, Misir û Îranê girîng bû Melayê Cizîrî zanistê felsefe û stêrnasiyê de bipêş ketiye.
