مذاکرات هسته‌ای ایران با اروپایی‌ها
«همزمان با افزایش تنش‌ها»
اربیل (کوردستان٢٤)- قرار است که ایران امروز جمعه ۲۹ نوامبر در ژنو درباره برنامه هسته‌ای خود با بریتانیا، فرانسه و آلمان مذاکره کند. یعنی کمتر از دو ماه قبل از بازگشت دونالد ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا.
این نشست با صلاحدید انجام می‌شود و وزارت خارجه هر کشور جزییات کمی در مورد آنچه که در مورد آن بحث خواهد کرد، ارائه می‌دهد.
دیپلمات ایرانی، مجید تخت روانچی، معاون سیاسی عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، نماینده ایران در مذاکرات امروز جمعه خواهد بود که پس از نشست ماه سپتامبر در نیویورک انجام می‌شود.
تخت روانچی و کاظم غریب آبادی، معاون حقوقی و بین‌الملل وزیر امور خارجه، روز پنجشنبه با انریکه مورا، معاون دبیرکل روابط خارجی اتحادیه اروپا دیدار کردند.
مورا در شبکه اجتماعی ایکس گفت که آنها یک «گفت‌وگوی صریح... در مورد حمایت نظامی ایران از روسیه که باید متوقف شود، موضوع هسته‌ای که نیاز به راه‌حل دیپلماتیک دارد، تنش‌های منطقه‌ای و حقوق بشر داشته‌اند.»
پس از این گفت‌وگوها، غریب آبادی امروز جمعه گفت که او و تخت روانچی مجددا به مورا تاکید کردند که اتحادیه اروپا باید از رفتار خودمحورانه و غیرمسئولانه خود در مورد طیف وسیعی از موضوعات از جمله جنگ در اوکراین و موضوع هسته‌ای ایران دست بردارد.
غریب آبادی افزود که «رفتار همدستانه اتحادیه اروپا در قبال نسل‌کشی جاری در غزه» این اتحادیه را برای «موعظه» حقوق بشر فاقد صلاحیت اخلاقی می‌کند.
نشست امروز جمعه در شرایط تنش شدید در خاورمیانه بین اسرائیل و ایران و متحدانش برگزار می‌شود.
این هفته پس از یک سال درگیری بین حزب‌الله و اسرائیل، آتش‌بس شکننده‌ای در لبنان اجرایی شد.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، روز پنجشنبه پس از آنکه عراقچی هشدار داد ایران می‌تواند در صورت اعمال مجدد تحریم‌های غرب به ممنوعیت توسعه سلاح هسته‌ای پایان دهد، گفت که اسرائیل «همه کاری» را برای جلوگیری از دستیابی تهران به سلاح هسته‌ای انجام خواهد داد.
اسرائیل تنها کشور دارای سلاح هسته‌ای در منطقه است، و مدت‌هاست که ممانعت از برنامه هسته‌ای ایران را در اولویت اصلی دفاعی خود قرار داده است.
اتهام غرب مبنی بر اینکه ایران پهپادهای انفجاری را برای جنگ در اوکراین به روسیه می‌دهد، زمینه مذاکرات روز جمعه را بیش از پیش تیره می‌کند.
این در حالی است در 20 ژانویه، ترامپ که در دوره اول ریاست جمهوری خود سیاست «فشار حداکثری» را علیه ایران در پیش گرفت، به کاخ سفید باز می‌گردد.
قطعنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
مذاکرات امروز جمعه در ژنو تحت الشعاع قطعنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار گرفته است.
هفته گذشته، شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قطعنامه پیشنهادی بریتانیا، فرانسه، آلمان و ایالات متحده را در محکومیت ایران به دلیل عدم همکاری در زمینه مسائل هسته‌ای تصویب کرد.
قطعنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی واکنش سرسختانه‌ای را از سوی ایران برانگیخت و آن را «با انگیزه‌های سیاسی» توصیف کرد و در پاسخ از راه‌اندازی «سانتریفیوژهای پیشرفته جدید» خبر داد که برای افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده آن کشور طراحی شده‌اند.
با این حال، مقامات ایرانی از آن زمان تمایل خود را برای تعامل با سایرین و قبل از بازگشت ترامپ اعلام کرده‌اند.
ایران بر حق خود برای تولید انرژی هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز پافشاری می‌کند، اما به گفته آژانس، تنها کشور غیرهسته‌ای است که اورانیوم را تا 60 درصد غنی‌سازی می‌کند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی اعلام کرد که ایران قصد دارد هزاران سانتریفیوژ جدید نصب کند.
عراقچی در مصاحبه‌ای با روزنامه گاردین که روز پنجشنبه منتشر شد، هشدار داد که ناامیدی در تهران به خاطر تعهدات انجام نشده، مانند لغو تحریم‌ها، به بحث در مورد تغییر سیاست هسته‌ای در آن کشور، دامن می‌زند.
وی به روزنامه بریتانیایی گفت:«ما در حال حاضر قصد نداریم بیش از 60 درصد پیش برویم و این تصمیم ما در حال حاضر است.»
او افزود:«این بحث در ایران و بیشتر در میان نخبگان در جریان است... آیا ما باید دکترین هسته‌ای خود را تغییر دهیم یا خیر؟ زیرا تاکنون ثابت شده است که در عمل ناکافی است.»
توافق هسته‌ای سال 2015 بین تهران و قدرت‌های بزرگ با هدف نجات ایران از تحریم‌های فلج‌کننده غرب در ازای محدود کردن برنامه هسته‌ای‌اش برای جلوگیری از توسعه توانایی‌های تسلیحاتی آن کشور بود.
تهران همواره چنین جاه طلبی را رد کرده است.
سید علی خامنه‌ای، رهبر ایران، که مرجع نهایی تصمیم‌گیری در ایران است، فرمان شرعی یا فتوای منع سلاح‌های اتمی را صادر کرده است.
«فاجعه مضاعف»
به گفته مصطفی شیرمحمدی، تحلیلگر سیاسی، برای تهران، هدف از مذاکرات امروز جمعه اجتناب از سناریوی «فاجعه مضاعف» ناشی از فشارهای مجدد از سوی ترامپ و دولت‌های اروپایی است.
وی خاطرنشان کرد که حمایت از ایران در اروپا به دلیل ادعاهایی مبنی بر اینکه آن کشور در تهاجم روسیه به اوکراین کمک نظامی کرده است، از بین رفته است.
ایران این اتهامات را رد کرده و امیدوار است روابط خود با اروپا را بهبود بخشد و در عین حال مواضع قاطع خود را حفظ کند.
خبرگزاری فرانسه/ ب.ن