آتش‌سوزی گسترده در نیزارهای تالاب زریبار مریوان

آتش در نیزارهای تالاب زریبار، تهدیدی جدی برای محیط زیست منطقه به شمار می‌رود

آتش‌سوزی در نیزراهای زریبار مریوان
آتش‌سوزی در نیزراهای زریبار مریوان

بنا بر گزارش‌های رسانه‌های محلی، روز یکشنبه ۲۶ اسفند ۱۴۰۳، آتش بخش قابل‌توجهی از نیزارهای تالاب زریبار در شهرستان مریوان، شرق کوردستان را فراگرفت و این منطقه‌ی طبیعی ارزشمند را با چالشی عمیق روبرو ساخت. تالاب زریبار که به سبب جلوه‌های چشم‌نواز و اهمیت زیست‌محیطی‌اش مشهور است، بار دیگر در معرض آسیب‌های انسانی و طبیعی قرار گرفته است.

اسماعیل احمدی، فرماندار مریوان، در مصاحبه با رسانه‌ها بیان داشت که کانون آتش‌سوزی در منطقه‌ای صعب‌العبور و دور از مسیرهای عمومی رفت‌وآمد واقع شده است. وی این مسئله را عاملی دانست که گمانه‌ی "عمدی بودن" این آتش‌سوزی را تقویت می‌کند. احمدی همچنین خاطرنشان کرد که بررسی‌ها برای کشف علت دقیق این رخداد آغاز گردیده و چنانچه عمدی بودن آن ثابت شود، با مسببان آن برخورد قانونی صورت خواهد پذیرفت.

فرماندار مریوان اضافه کرد که برای مهار این حریق وسیع، تمامی امکانات موجود شامل نیروهای امدادی، متخصصان منابع طبیعی، گروه‌های داوطلب مردمی و تیم‌های آتش‌نشانی شهرداری به سرعت به محل گسیل شده‌اند. بااین‌وجود، اخبار حاکی از آن است که وزش تندباد و دشواری دسترسی به برخی نقاط نیزارها، عملیات اطفای حریق را با موانع بسیاری مواجه ساخته است. این شرایط نامساعد جوی نه‌تنها روند گسترش آتش را تسریع نموده، بلکه تلاش‌های نیروهای عملیاتی را نیز دشوارتر کرده است.

فعالان و متخصصان محیط‌‌زیست درباره‌ی پیامدهای این آتش‌سوزی ابراز نگرانی عمیق کرده‌اند. به باور آنان، این حادثه نه‌تنها پوشش گیاهی انبوه و یگانه‌ی نیزارها را از بین می‌برد، بلکه زیست‌جانوران متنوع این منطقه را نیز با خطری جدی روبرو ساخته است.

تالاب زریبار زیستگاه مهمی برای انواع گوناگونی از پرندگان بومی و مهاجر، خزندگان، دوزیستان و سایر موجودات وابسته به این بوم‌سازگان شکننده است. از میان رفتن نیزارها می‌تواند شبکه‌ی غذایی این موجودات را دچار اختلال کرده و توازن طبیعی منطقه را برای سال‌های متمادی برهم زند.

تالاب زریبار، که به عنوان بزرگ‌ترین تالاب آب شیرین ایران و یکی از باارزش‌ترین زیست‌بوم‌های کشور شناخته می‌شود، سال‌هاست که با مخاطرات متعددی دست‌به‌گریبان است. آتش‌سوزی‌های پی‌درپی، ورود پساب‌های شهری و کشاورزی، کاهش سطح آب به علت دگرگونی‌های اقلیمی و برداشت افراطی منابع آبی، تنها بخشی از چالش‌هایی هستند که این گنجینه‌ی طبیعی را در معرض نابودی قرار داده‌اند. دلسوزان محیط‌‌زیست بارها هشدار داده‌اند که بدون طرح‌ریزی جامع و اقدامات ضربتی برای پاسداری از زریبار، این بوم‌سازگان بی‌همتا ممکن است برای همیشه از دست برود.

این آتش‌سوزی بار دیگر ضرورت توجه ژرف‌تر نهادهای مسئول و مشارکت جامعه‌ی محلی در حفاظت از منابع طبیعی را یادآور شده است. هنوز گزارش دقیقی از میزان خسارات وارده منتشر نشده، اما کوشش‌ها برای مهار حریق و جلوگیری از سرایت آن به دیگر بخش‌های تالاب همچنان ادامه دارد.