جزئیات نقش آمریکا در توافق نفتی اربیل و بغداد، تأثیر آن بر بازار جهانی و قدردانی از نقش مسرور بارزانی و سودانی
ایالات متحده ضمن استقبال از توافق دولت اقلیم کوردستان و بغداد برای ازسرگیری صادرات نفت، نقش خود را به عنوان تسهیل‌گر تأیید کرد
در پی توقف بیش از دو ساله (از مارس ۲۰۲۳) صادرات نفت اقلیم کوردستان از طریق خط لوله‌ی عراق-ترکیه، دولت عراق و دولت اقلیم کوردستان (KRG) به همراه شرکت‌های نفتی بین‌المللی در تاریخ ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۵ (۳ مهر ۱۴۰۴) به توافقی سه‌جانبه دست یافتند.
این توافق که بر اساس قانون بودجه‌ی سال‌های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ عراق تنظیم شده، شرایط قراردادهای موجود با شرکت‌های نفتی بین‌المللی را حفظ می‌کند.
موضع آمریکا و قدردانی از طرفین
ایالات متحده از این توافق استقبال کرده و آن را حاصل تسهیلگری واشنگتن دانسته است. وزارت خارجه‌ی آمریکا در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد: «ما از اعلام توافق دولت عراق با دولت اقلیم کوردستان و شرکت‌های نفتی بین‌المللی برای بازگشایی خط لوله [عراق-ترکیه] استقبال می‌کنیم؛ توافقی که توسط ایالات متحده تسهیل شده و منافع ملموس برای هر دو طرف آمریکایی و عراقی به همراه خواهد داشت.»
مارکو روبیو، وزیر خارجه‌ی آمریکا، نیز در پستی در شبکه‌ی اجتماعی ایکس (X) این توافق را ستود و اظهار داشت که این رویداد «شراکت اقتصادی متقابلاً سودمند میان ایالات متحده و عراق را تقویت خواهد کرد.»
قدردانی آمریکا از مسرور بارزانی
وی از تلاش‌های محمد شیاع سودانی، نخست‌وزیر عراق، و مسرور بارزانی، نخست‌وزیر اقلیم کوردستان، قدردانی کرد و تأکید نمود که این توافق روابط اقتصادی بغداد و اربیل را تقویت می‌کند، محیط سرمایه‌گذاری باثبات‌تری برای شرکت‌های آمریکایی در عراق فراهم می‌آورد، امنیت انرژی منطقه‌ای را افزایش می‌دهد و حاکمیت عراق را تقویت می‌کند.
جزئیات نقش تسهیل‌گر ایالات متحده
ایالات متحده نقش مهمی را به عنوان میانجی و تسهیل‌کننده‌ی کلیدی در مذاکرات میان دولت فدرال عراق، دولت اقلیم کوردستان و شرکت‌های نفتی بین‌المللی ایفا کرد.
تسهیل مذاکرات سطح بالا: وزارت خارجه‌ی آمریکا به‌طور فعال در این مذاکرات مشارکت داشت تا اختلافات دیرینه میان بغداد و اربیل بر سر مدیریت منابع نفتی، تقسیم درآمد و قراردادهای نفتی را برطرف کند. مقامات ارشد آمریکایی، از جمله نمایندگان وزارت خارجه، برای پیشبرد مذاکرات، تماس‌های مستقیمی با مقامات عراقی و کوردی داشتند.
حمایت از شرکت‌های آمریکایی: آمریکا به عنوان مدافع منافع شرکت‌های نفتی بین‌المللی، به ویژه شرکت‌های آمریکایی فعال در اقلیم کوردستان، عمل کرد. با حفظ شرایط قراردادهای موجود در متن توافق، واشنگتن محیط سرمایه‌گذاری پایدارتری را برای این شرکت‌ها تضمین نمود.
رفع موانع حقوقی: توقف صادرات نفت اقلیم کوردستان در سال ۲۰۲۳ پس از رأی داوری اتاق بازرگانی بین‌المللی پاریس (ICC) به نفع عراق و علیه ترکیه اتفاق افتاد. آمریکا با میانجی‌گری به حل موانع حقوقی و فنی مرتبط با خط لوله کمک کرد و هماهنگی با ترکیه برای ازسرگیری جریان نفت از بندر جیهان را تسهیل نمود.
تأثیر بر بازار جهانی نفت
توافق میان بغداد و اربیل، به بازار نفت جهانی که در حال حاضر با نگرانی‌های مازاد عرضه روبرو است، حدود ۲۳۰ هزار بشکه در روز نفت خام اضافی تزریق می‌کند. این حجم، که معادل حدود ۰.۲ تا ۰.۳ درصد از تولید جهانی نفت است، تأثیر قابل توجهی بر پویایی قیمت‌ها خواهد داشت.
افزایش عرضه و فشار بر قیمت‌ها: آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) پیش‌بینی کرده است که افزایش تولید از سوی اوپک پلاس و تولیدکنندگان غیرعضو، مازاد عرضه‌ی جهانی را از اوایل سال ۲۰۲۵ ایجاد کرده و بر قیمت‌ها فشار وارد کند. صادرات مجدد نفت کوردستان این مازاد را تشدید خواهد کرد.
تأثیرات منطقه‌ای: ازسرگیری این صادرات به ثبات اقتصادی برای بغداد و اربیل کمک می‌کند، زیرا حداقل ۲۳۰ هزار بشکه روزانه به شرکت بازاریابی نفت عراق (SOMO) منتقل شده و ۵۰ هزار بشکه نیز برای مصرف داخلی اقلیم اختصاص می‌یابد. این درآمد به پرداخت بدهی‌های انباشته‌ی اقلیم کوردستان (حدود ۱ میلیارد دلار به شرکت‌های نفتی) کمک خواهد کرد.
