بیانیهی مشترک شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیهی اروپا: ایران با آژانس همکاری کند
وزیران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیهی اروپا میگوید: "روشهای دیپلماتیک تنها راهحل نهایی مسئلهی هستهای ایران است

وزیران خارجهی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیهی اروپا در بیانیهی مشترکی از ایران خواستند تا همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را از سر بگیرد، استقرار موشکها و پهپادهایی را که امنیت منطقه را تهدید میکنند متوقف کند و به دخالت در امور داخلی کشورها پایان دهد.
این بیانیه شامگاه ۱۴ مهر (۶ اکتبر) در پایان بیستونهمین نشست مشترک وزیران خارجهی شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیهی اروپا در کویت صادر شد.
تاکید بر دیپلماسی و نگرانیهای هستهای
این بیانیه همچنین با اشاره به ازسرگیری تحریمهای سازمان ملل علیه تهران، تأکید کرده که این رویداد پایان دیپلماسی نیست و روشهای دیپلماتیک تنها راهحل نهایی مسئلهی هستهای ایران است.
سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان ماه گذشته با فعال کردن سازوکار ماشه در برجام، از شورای امنیت سازمان ملل خواستند تا به دلیل عدم پایبندی ایران به توافق هستهای سال ۱۳۹۴ با قدرتهای بزرگ و همکاری نکردن با آژانس، تحریمهای تعلیقشدهی خود علیه تهران را بازگرداند.
تحریمهای سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران از روز پنجم مهر (۲۷ سپتامبر) بار دیگر فعال شد. در پی این اقدام، اتحادیه اروپا روز هفتم مهر (۲۹ سپتامبر) تأیید کرد که تحریمهای گسترده علیه ایران را به دلیل برنامهی هستهای جمهوری اسلامی بازگردانده و این تحریمها علاوه بر ممنوعیت فعالیتهای هستهای و موشکی، مسدود کردن داراییهای بانک مرکزی ایران را نیز در بر میگیرد.
در بیانیهی مطبوعاتی اتحادیه اروپا آمده بود که این تحریمها شامل ممنوعیت واردات و خرید و حملونقل نفت خام، فرآوردههای نفتی و گاز طبیعی، و همچنین تجارت برخی محصولات نرمافزاری، فناوری انرژی، تجهیزات دریایی، فلزات گرانبها و الماس است.
وزیران خارجهی هفت کشور صنعتی گفتهاند فعال شدن مکانیسم ماشه «نتیجهی عدم پایبندی مستمر ایران» به تعهداتش در چارچوب برنامهی جامع اقدام مشترک (برجام) بوده است.
مناقشهی جزایر سهگانه
وزیران خارجهی شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا در بخش دیگری از بیانیهی خود از تهران خواستند تا به آنچه که «اشغال سه جزیرهی اماراتی» خواندند، پایان دهد.
ایران و امارات متحده عربی دهههاست که بر سر مالکیت سه جزیرهی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک در خلیج فارس با هم اختلاف دارند. ایران بارها ادعای امارات را رد کرده است.
واکنش ایران
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجهی ایران، روز سهشنبه به بیانیهی نشست وزیران خارجهی شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا واکنش نشان داد و آن را «بهشدت» محکوم کرد.
او گفت که «تکرار ادعای امارات دربارهی جزایر ایرانی تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی، و نیز اظهارات بیاساس دربارهی موضوعات دفاعی و هستهای ایران مردود است.»
به گفتهی بقایی، «حاکمیت ایران بر این جزایر، مطلق و همیشگی است؛ این واقعیت تاریخی و جغرافیایی هرگز تغییر نخواهد کرد.»
حمایت از طرح صلح غزه و محکومیت حملهی به قطر
بیانیهی مشترک همچنین از طرح دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، برای پایان جنگ در نوار غزه استقبال کرده و ضمن حمایت از راهحل دوکشوری، آن را بهترین مسیر برای حل و فصل مناقشهی اسرائیلی-فلسطینی دانسته است.
طرفین همچنین بدون نام بردن از اسرائیل، بیانیهی شورای امنیت سازمان ملل در محکومیت حملهی روز ۱۸ شهریور (۹ سپتامبر) به قطر را تأیید و بر حمایت خود از حاکمیت و تمامیت ارضی این کشور مطابق با اصول منشور سازمان ملل متحد تأکید کردند.
آنها این اقدام را «تشدید غیرقابل قبول و نقض قوانین بینالمللی» دانستند که تلاشهای میانجیگرانهی قطر برای تضمین توافق آتشبس در نوار غزه و آزادی گروگانها و تبادل زندانیان فلسطینی را تضعیف میکند.
شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا تأکید کردهاند که «حملات به کشورهای منطقه تنش را افزایش میدهد و به طور جدی بر امنیت و ثبات منطقهای تأثیر میگذارد.»
حملهی هوایی اسرائیل به قطر
هواپیماهای جنگی اسرائیل روز ۱۸ شهریور (۹ سپتامبر) به یک منطقهی مسکونی در پایتخت قطر حمله کردند و محل اقامت رهبران گروه افراطی حماس و خانوادههایشان را هدف قرار دادند.
این حمله منجر به کشته شدن شش نفر از جمله یک افسر امنیتی قطری و زخمی شدن ۱۸ نفر دیگر شد.
حملهی اسرائیل در زمانی انجام شد که مقامات حماس قرار بود در مورد پیشنهاد صلح ایالات متحده برای پایان دادن به جنگ در غزه رایزنی کنند.
این اقدام با خشم بسیاری از کشورها روبرو شد و حتی ایالات متحده آن را محکوم کرد. کاخ سفید روز هفتم مهر (۲۹ سپتامبر) اعلام کرد که ایالات متحده «هرگونه حملهی مسلحانه» به خاک قطر را تهدیدی برای واشینگتن تلقی کرده و به این کشور عربی حاشیهی خلیج فارس تضمینهای امنیتی ارائه خواهد داد.
در یک فرمان اجرایی که دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، امضا کرد، آمده است: «با توجه به تهدیدات مداوم علیه قطر، سیاست ایالات متحده تضمین امنیت و تمامیت ارضی این کشور در برابر حملهی خارجی است.»
پیشتر نیز ایران در جریان جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل و بهدنبال بمباران سه تأسیسات هستهایاش توسط بمبافکنهای ایالات متحده در روز اول تیر (۲۲ ژوئن)، پایگاه آمریکایی «العدید» در قطر را هدف حملات موشکی خود قرار داد که تلفاتی به دنبال نداشت ولی خساراتی به بار آورد.