برای نخستین بار در تاریخ ژاپن، یک زن نخست‌وزیر این کشور شد
پارلمان ژاپن سانائه تاکایچی، سیاستمدار ملی‌گرای جناح راست افراطی را به عنوان نخست‌وزیر جدید برگزید
پارلمان ژاپن روز سه‌شنبه ۲۱ اکتبر (۲۹ مهر)، سانائه تاکایچی، سیاستمدار ملی‌گرای جناح راست افراطی و عضو حزب لیبرال دموکرات را به عنوان نخست‌وزیر جدید این کشور برگزید.
این انتخاب، برای نخستین بار در تاریخ ژاپن، سکان دولت را به دست یک زن سپرد. این رویداد یک روز پس از آن صورت گرفت که حزب لیبرال دموکرات برای حفظ اکثریت خود، با یک حزب راست‌گرای تازه‌وارد ائتلاف کرد و عملاً دولت را بیش از پیش به سوی جناح راست کشاند.
در رأی‌گیری مجلس نمایندگان، تاکایچی با ۲۳۷ رأی موافق انتخاب شد که بیش از حد نصاب لازم برای کسب اکثریت آرا بود. او پیش‌تر نیز در مجلس مشاوران (مجلس علیا) رأی اعتماد گرفته بود.
بدین‌ترتیب، او جانشین شیگرو ایشیبا شد و به سه ماه بن‌بست سیاسی و درگیری‌های درون‌حزبی پس از شکست سنگین لیبرال دموکرات‌ها در انتخابات ژوئیه (تیرماه) پایان داد. ایشیبا که تنها یک سال در قدرت بود، همان بامداد سه‌شنبه همراه با کابینه‌ی خود استعفا داد تا راه برای جانشینش باز شود.
زندگی تاکایچی
سانائه تاکایچی در سال ۱۹۶۱ (۱۳۴۰ شمسی) در استان نارا به دنیا آمد. مادرش پلیس و پدرش کارمند دولتی بود. او در جوانی به موسیقی هوی‌متال علاقه‌مند بود و چنان با شور و هیجان درام می‌نواخت که اغلب چوب‌هایش در حین تمرین می‌شکست.
ورود او به سیاست در دهه‌ی ۱۹۸۰ (دهه‌ی ۱۳۵۰ شمسی)، هم‌زمان با اوج تنش‌های تجاری میان ژاپن و آمریکا آغاز شد. تاکایچی در سال ۱۹۹۶ (۱۳۷۵ شمسی) با پیوستن به حزب لیبرال دموکرات وارد پارلمان شد و به‌تدریج به یکی از چهره‌های بانفوذ و پرصدای جناح محافظه‌کار حزب تبدیل گشت. او تاکنون ۱۰ بار در انتخابات پیروز شده و تنها یک بار شکست خورده است.
با وجود اینکه تاکایچی نخستین زن در مقام نخست‌وزیری ژاپن است، اما برنامه‌ای برای گسترش برابری جنسیتی یا تنوع اجتماعی ندارد. او از جانشینی صرفاً مردانه در خاندان امپراتوری حمایت می‌کند، با ازدواج همجنس‌گرایان مخالف است و اجازه‌ی استفاده از نام خانوادگی جداگانه برای زوج‌ها را رد می‌کند.
تاکایچی آشکارا درباره‌ی دشواری‌های شخصی خود برای داشتن فرزند سخن گفته است. او سه فرزند همسرش از ازدواج پیشین را بزرگ کرده و برخلاف بسیاری از سیاستمداران ژاپنی که از خانواده‌های سیاسی می‌آیند، بدون پشتوانه‌ی خانوادگی توانسته به بالاترین مقام کشور برسد؛ امری که در فضای سیاسی سنتی ژاپن کم‌وبیش ستوده می‌شود. با این حال، آزمون‌های دشواری در پیش دارد.
آزمونی سرنوشت‌ساز پیشِ روی تاکایچی
ائتلاف موقتی حزب لیبرال دموکرات با حزب راست‌گرای مستقر در اوزاکا، موسوم به «حزب نوسازی ژاپن»، راه نخست‌وزیری تاکایچی را هموار کرد؛ اما با وجود پیروزی او، آینده‌ی سیاسی‌اش همچنان مبهم است. دولت جدید در هیچ‌یک از دو مجلس پارلمان اکثریت مطلق ندارد و برای تصویب قوانین ناگزیر است حمایت دیگر احزاب مخالف را جلب کند؛ شرایطی که می‌تواند دولت او را شکننده و کوتاه‌عمر سازد.
تاکایچی در مراسم امضای توافق با هیروفومی یوشیمورا، رهبر حزب نوسازی ژاپن و فرماندار اوزاکا، گفت: «در شرایط کنونی، ثبات سیاسی از هر چیز مهم‌تر است. بدون ثبات، نه می‌توان اقتصاد را تقویت کرد و نه سیاست خارجی مؤثری داشت.»
این توافق دقیقه‌ی نودی، ۱۰ روز پس از آن انجام شد که حزب «کومیتو»، متحد دیرینه‌ی لیبرال دموکرات‌ها با گرایش میانه‌رو و صلح‌طلب، از ائتلاف جدا شد. این جدایی خطر از دست رفتن قدرت را برای حزبی که دهه‌ها تقریباً بی‌وقفه بر ژاپن حکومت کرده، به همراه داشت.
گفته می‌شود تاکایچی قصد دارد کابینه‌ای تشکیل دهد که شامل متحدان نزدیک تارو آسو، سیاستمدار بانفوذ و تعیین‌کننده‌ی رهبران حزب لیبرال دموکرات، و نیز کسانی باشد که در رقابت درون‌حزبی از او حمایت کردند. حزب نوسازی ژاپن فعلاً در دولت پست وزارتی نخواهد داشت تا زمانی که از پایداری همکاری خود با حزب حاکم اطمینان پیدا کند.
چالش‌های اقتصادی و دیپلماتیک
تاکایچی از همین آغاز با انبوهی از مأموریت‌ها و چالش‌ها روبه‌روست: سخنرانی سیاست عمومی در پایان هفته، دیدار با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، و شرکت در نشست‌های منطقه‌ای. او باید به‌سرعت راهکاری برای مهار تورم و افزایش قیمت‌ها پیدا کند و تا پایان دسامبر (دی ماه) بسته‌ای برای تقویت اقتصاد ارائه دهد تا نارضایتی عمومی کاهش یابد.
تاکایچی شاگرد و از نزدیکان شینزو آبه، نخست‌وزیر فقید ژاپن، بود و انتظار می‌رود سیاست‌های او را در زمینه‌ی تقویت قدرت نظامی، توسعه‌ی اقتصادی و بازنگری در قانون اساسی صلح‌طلب ژاپن دنبال کند.
با این حال، با توجه به موقعیت متزلزلش در پارلمان، روشن نیست تا چه اندازه بتواند این اهداف را پیش ببرد.
جدایی حزب کومیتو از ائتلاف حاکم تا حدی ناشی از نارضایتی نسبت به واکنش سست حزب لیبرال دموکرات در برابر رسوایی‌های مالی بود که به شکست‌های پیاپی انتخاباتی انجامید.
این حزب همچنین از دیدگاه‌های تجدیدنظرطلبانه‌ی تاکایچی درباره‌ی گذشته‌ی جنگی ژاپن و نیز حضور مکرر او در زیارتگاه شینتویی و یادبود ملی «یاسوکونی» که موجب اعتراض چین و کره‌ی جنوبی می‌شود، ابراز نگرانی کرده است. منتقدان این زیارت‌ها را نشانه‌ی بی‌اعتنایی به جنایات جنگی گذشته‌ی ژاپن می‌دانند.
در روزهای اخیر، تاکایچی تلاش کرده لحن تند خود را تعدیل کند؛ روز جمعه، به جای حضور شخصی در معبد یاسوکونی، تنها یک نماد مذهبی به آنجا فرستاد.
زیارتگاه یاسوکونی در توکیو، ژاپن، مکانی است که یاد سربازان و افرادی که در جنگ‌های ژاپن کشته شده‌اند، به ویژه جنگ جهانی دوم، در آن گرامی داشته می‌شود. این مکان به دلیل یادبود سربازان جنگی و حضور مقامات ژاپنی در آن، بارها با انتقاد کشورهای همسایه مانند چین و کره‌ی جنوبی روبه‌رو شده است، چرا که آنها این زیارت را نمادی از کم‌اعتنایی به تجاوزات ژاپن در جنگ جهانی دوم می‌دانند.
