K24 ÖZEL - ‘Diyarbakır İstanbul’a umut oldu’

Cesim İlhan

Bu yıl 37’ncisi düzenlenen Türkiye’nin en büyük kitap fuarı olarak bilinen TÜYAP Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı’na katılan 800 yayınevinin içerisinde 11 Kürt yayınevi de bulunuyor. 

K24’e konuşan Kürt yayınevi koordinatörleri arasında bazı görüş ayrılıkları olsa da genel olarak İstanbul’da bu yıl düzenlenen fuarın ilgi, talep ve satış açısından, geçen yılki fuardan daha iyi olduğu belirtiliyor.   

Ayrıca bazı Kürt yayınevleri, 25 Eylül’de Diyarbakır’da 6’ncısı düzenlenen  kitap fuarını ziyaret eden okurların, özellikle Kürt, Kürdistan tarihi ve Kürtçe kitaplara ilgi göstermesinin, İstanbul’daki fuar için de umut olduğunu ifade ediyor.    

Öte yandan daha önceki yıllarda fuara katılan bazı Kürt yayınevlerinin, ekonomik sıkıntılardan dolayı bu yılki fuara katılamadığı öğrenildi.

10 Kasım’da başlayıp 18 Kasım’a kadar devam edecek olan fuarda panel, söyleşi, şiir dinletisi, çocuk atölyelerinden oluşan kültür etkinliklerinin yanı sıra yazarların imza törenleri de gerçekleştiriliyor.

YAŞ GRUBUNA GÖRE KİTAP TERCİHLERİ

K24’e konuşan Ava Yayınları sahibi Roni War, yaklaşık 10 yıldır İstanbul’daki kitap fuarlarına katıldığını, en kötü yılın 2017, en iyi yılın ise bu yılki fuarın ilk iki günü olduğunu söyledi.

Öğrencilerin okulda olması nedeniyle hafta içi günlerinde fuarın durgun olduğunu vurgulayan War, son üç gün içerisinde fuarın daha hareketli ve kitaplara ilginin daha fazla olacağını umduklarını belirtti. 

Kürtçe kitaplarla ilgili olarak War, “Bu yıl dikkatimi çeken önemli bir durum yaşanıyor bu fuarda. O da otuz yaş üstü kişiler Kürtçe kitapları soruyor ve satın alıyor, lise çağındaki öğrenciler de Kürtlerin ve Kürdistan tarihi ile ilgili kitapları alıyorlar. Ayrıca üniversite öğrencileri de bu yıl çok az” dedi.

YENİ KİTAPLAR REVAÇTA

Avesta yayınlarından Dori Danışman da bu yılki fuarda kitaplara olan talebin iyi olduğunu belirterek, daha çok Kürdistan tarihi ile ilgili yeni yayımlanan kitaplara ilginin olduğunu dile getirdi.

Danışman, diğer yıllara oranla bu yıl yeni çıkan Kürtçe kitaplarda ilginin fazla olduğunu vurguladı.

Lis yayınevi editörü Fırat Fidan, 15 yıllık bir yayınevi olmasına rağmen ilk defa TÜYAP Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı’na katıldıklarını söyleyerek sebebini şöyle anlattı:

“Yaptığımız Kürtçe çevirileri İstanbul gibi metropol bir şehirde daha görünür kılmak için fuara katıldık. Dünya edebiyatından çok sayıda eseri Kürtçe’ye çevirdik. İnsanlar gördüklerinde şaşırıyorlar, sevinenler var hemen alan oluyor. Bu kitapların hem Kürtçe’sini hem de Türkçe’sini beraber okumak isteyenler var. Kürtçe’ye ilgi fazla olunca bizim için umut kaynağı oluyor.”

KÜRTÇE KİTAPLARA YOĞUN İLGİ

Aram yayınları editörü Ulaş Güldiken de son on yıl içerisinde Kürtçe kitaplarına olan talebin arttığını söyleyerek buna daha çok duyurular, Kürtçe kursları ve Kürtçe okuma gruplarının etkili olduğunu ifade etti.

J&J yayınlarının sahibi Azad Zal da son 10 - 15 yılda Kürtçe’nin gelişmesi ve Kürt yayınevlerinin sayısında artışın yaşandığını söyledi.

Zal, “Son 3 yıl içerisinde yaşanan siyasi olaylardan dolayı Kürtçe’ye olan talebin azaldığını düşünürken, Diyarbakır fuarı bize ciddi bir umut verdi. Orada Kürtçe eserlere ciddi manada ilgi fazlaydı ve bunu bu yıl burada da fark ettik. Sanki insanlar ‘Madem devlet yasaklıyor biz de fazla ilgi göstereceğiz’ gibi bir tavır koyuyor. Ama buna rağmen Kürtçe’nin durumu bize göre çok iyi değil. Çünkü Kürtçe’de okuma - yazma çok az. Okullarda eğitim dili olmadığı için insanlar konuşuyorlar ama okuyup yazamıyorlar” ifadelerini kullandı.    

Nubihar Yayınları Genel Yayın Yönetmeni Süleyman Çevik de fuarın şimdiye kadar geçen yılla aynı devam ettiğini ifade ederek, Türkiye’deki siyasetin üzerindeki birtakım sıkıntıların kültürel çalışmaları etkilediğini söyledi.

Çevik, “Kürt yayınevleri, ‘Bu yılı geçen yıla oranla iyi bitirirsek iyi olur’ diyor. Yani geçen yılı tutturabilmek başarı sayılıyor Kürt yayınevleri için. Kürt meselesi daha rahat konuşulsaydı, insanlar çekinmeseydi fuarda Kürtçe kitaplara ilgi daha fazla olurdu. Şimdi insanlar Kürtçe ve Kürtlerle ilgili yazılan kitapları alıp evine götüremiyorlar çünkü korkuyorlar” dedi.

Çevik; tarih, araştırma, dengbêj antolojisi ve dil ile ilgili kitaplara ilginin fazla olduğunu söyledi.