تیراندازی هوایی برای ابراز خوشحالی سنت دیرینه عراقی‌ها و بلای جان مردم
"نمی‌دانیم گلوله‌های از کجا می‌آیند"
اربیل (کوردستان٢٤)- در مراسم عروسی، مسابقات فوتبال و سایر مناسبتها، برخی از عراقی‌ها عادت دارند که برای ابراز خوشحالی، تیراندازی هوایی کنند و مردم از اینکه گلوله‌های شلیک شده به آنها اصابت کند، نگران هستند.
برای عراقی‌ها، این یک سنت خطرناک است، خصوصا در جامعه‌ای که هنوز پس از دهه‌ها جنگ و آشفتگی مملو از سلاح است.
رَندا احمد، مادر بغدادی، مشغول کارهای خانه بود که صدای بلندی او را مبهوت کرد. او که مضطرب شده بود، با عجله به اتاق نشیمن به سراغ محمد، پسر چهار ساله‌اش رفت و او را در حال خونریزی روی زمین دید.
این زن ٣٠ ساله، هفته‌ها بعد در حالی که فرزندش در خانه‌شان در حومه شهر، با ترس کنار او نشسته بود، گفت:"یک گلوله سرگردان به سرش اصابت کرد."
رَندا که نمی‌داند چه کسی و چرا گلوله را شلیک کرده است، گفت:"گلوله از جایی نامعلوم آمد."
فرزند او اکنون از سردردهای شدید رنج می‌برد. اگرچه می‌تواند حرکت کند، اما پزشکان می‌گویند انجام جراحی برای خارج کردن گلوله، بسیار خطرناک است.
رَندا گفت: "اگر گلوله حرکت کند، ممکن است باعث فلج شود."
تیراندازی هوایی برای ابراز خوشحالی و حتی در درگیری‌هایی که گاه به دلیل اختلافات جزئی اتفاق می‌افتند، یک اتفاق روزمره در عراق است، کشوری که با وجود یک دوره آرامش نسبی، داشتن سلاح گرم در آن به طور گسترده رایج است.
عراق، کشوری با ٤٣ میلیون جمعیت، جنگ‌های تحت فرمان صدام حسین، دیکتاتور سابق، تهاجم سال ٢٠٠٣ به رهبری ایالات متحده، درگیری‌های فرقه‌ای و شورش‌های جهادی‌های را به خود دیده است.
در طول سال‌ها درگیری‌های خونین، انواع سلاح‌ها به این کشور سرازیر شده و اغلب در منازعات قبیله‌ای و تسویه حساب‌های سیاسی، مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
بسیاری از خانواده‌ها ادعا می‌کنند که برای محافظت از خود، سلاح گرم نگهداری می‌کنند.
گروه نظارتی Small Arms Survey می‌گوید که تا سال ٢٠١٧، حدود ٧،٦ میلیون سلاح، اسلحه کمری و تفنگ ساچمه‌ای، توسط غیرنظامیان در عراق نگهداری می‌شده است و معتقد است که این تعداد از آن زمان افزایش یافته است.
"گلوله از آسمان افتاد"
سعد عباس، در باغ خود در بغداد بود که ناگهان دردی شدید و سنگین شانه‌اش را لرزاند.
این مرد ٥٩ ساله گفت:"ابتدا فکر می‌کردم کسی با سنگ مرا زده است." سپس متوجه شد که "گلوله‌ای از آسمان افتاده" و به او اصابت کرده است.
پس از گذشت ماه‌ها، او هنوز بیشتر اوقات را در بستر می‌ماند، پزشکان به دلیل وضعیت خاصی که دارد به او توصیه کرده‌اند از عمل جراحی خودداری کند. گلوله همچنان در شانه‌اش باقی مانده است.
سعد، گفت:"من نمی‌توانم دستم را بلند کنم، درد می‌کند. حتی نمی‌توانم روکش تختم را دربیاورم."
او نسبت به کسانی که در مناسبتها تیراندازی هوایی می‌كنند، ابراز تنفر کرد. "گلوله‌ها کجا می‌روند؟ بر سر مردم فرود می‌آیند!"
او نگهداری بی‌رویه سلاح در دست مردم را محکوم کرد و گفت که "اسلحه باید منحصرا در دست دولت باشد."
قانون عراق برای حمل غیرقانونی سلاح گرم، مجازات تا یک سال زندان را در نظر گرفته است، اما مقامات سال گذشته اقداماتی را برای تشدید محدودیت‌های مربوطه در پیش گرفتند.
مقداد میری، سخنگوی وزارت کشور، گفت نیروهای امنیتی از غیرنظامیان خواسته‌اند که اسلحه‌های خود را در ٦٩٧ مرکز اختصاص یافته، ثبت کنند و به هر خانواده اجازه می‌دهند فقط یک سلاح سبک برای "حفاظت از خود" داشته باشد.
دولت همچنین برای غیرنظامیان تا سقف ٤٠٠٠ دلار در برابر تحویل تسلیحات، در نظر گرفته است.
میری، گفت که در مناطق قبیله‌ای و روستایی، بسیاری از مردم "سلاح را بخشی از هویت خود می‌دانند."
او تاکید که در سال‌های اخیر، سلاح‌های گرم به جا مانده از ارتش عراق، به خصوص در جریان تهاجم به رهبری ایالات متحده، به طور فزاینده‌ای به دست غیرنظامیان افتاده‌اند.
در طول سال‌های پر فراز و نشیب پس از تهاجم نیز کنترل ضعیف بر مرزها و ظهور جهادی‌ها، باعث رشد قاچاق اسلحه شده است.
"به سلاح‌های خود چسبیده‌اند"
میری، با اشاره به تسلیحات تهاجمی نظامی و سایر تسلیحات سنگین، گفت:"مشکل اصلی ما سلاح‌های سبک نیست، بلکه سلاح‌های سنگین نیز به دست مردم افتاده‌اند."
احمد الشریفی، کارشناس امنیتی، گفت:"غیرنظامیان به سلاح‌های خود چسبیده‌اند و کنترل زرادخانه‌های گروه‌ها و قبایل سیاسی مسلح... از آن خطرناکتر است."
به رغم تلاش‌های دولت برای کنترل اسلحه، این مشکل اغلب به تیتر اخبار تبدیل می‌شود.
در اوایل سال جاری، ویدئویی در فضای مجازی منتشر شد که درگیری مسلحانه بین قبیله‌ای را در بازار شلوغی در شرق بغداد نشان می‌داد که منجر به کشته شدن یک نفر شده بود.
در ماه مارس، یک افسر ارشد اطلاعاتی هنگامی که می‌خواست یک اختلاف قبیله‌ای را حل کند، به ضرب گلوله کشته شد.
در ماه آوریل، در شهر موصل، تیراندازی هوایی در یک مراسم عروسی، جان داماد را گرفت.
مرد دیگری به نام احمد حسین، ٣٠ ساله، گفت که سال گذشته از ناحیه پا مصدوم شده و احتمالا گلوله در یک مراسم عروسی شلیک شده است.
او گفت در حالی که می‌خواست به بستر خواب برود، با صدای شلیک گلوله از جا پریده و بعد در پایش درد شدیدی احساس کرده است.
احمد، گفت:"از تخت پایین افتادم و به پایم نگاه کردم، دیدم که خونریزی می‌کند."
او با انتقاد از وضعیت گفت حتی یک مشاجره ساده "بین بچه‌ها یا در یک بازی فوتبال" می‌تواند به سرعت منجر به تیراندازی شود و اغلب "مردم بی‌گناه" بهای آن را می‌پردازند.
ای اف پی/ ب.ن
