۵۵ سال از امضای توافقنامه‌ای گذشت که بغداد را مجبور به اعتراف به حقوق کوردها کرد

متن توافق‌نامه توسط رئیس جمهور وقت عراق قرائت شد

۵۵ سال از توافقنامه‌ی ۱۱ مارس ۱۹۷۰ (اسفند ۱۳۴۸) می‌گذرد؛ توافقنامه‌ای که یکی از مهم‌ترین و تاریخی‌ترین رویدادهای قرن بیستم در جنوب کوردستان (کوردستان عراق) به شمار می‌رود.

این نخستین بار در تاریخ کوردستان بود که از طریق یک توافقنامه‌ی رسمی میان اشغالگران و جنبش آزادی‌بخش کورد‌ها، بخشی از حقوق مهم و تاریخی ملت کورد به رسمیت شناخته شد. اگرچه این توافقنامه توسط دولت عراق اجرا نشد، اما در تاریخ انقلاب و جنبش آزادی‌بخش کوردستان دستاوردی بزرگ محسوب می‌شود.

مبارزه و مقاومت چندین ساله‌ی ملا مصطفی بارزانی و رهبری او در انقلاب ایلول (سپتامبر)، روحیه‌ی بالای پیشمرگه‌ها و پشتیبانی مردم کوردستان، دولت وقت عراق را مجبور کرد توافقنامه‌ای تاریخی با کوردها امضا کند.

توافقنامه‌ی  اسفند ۱۳۴۸ یکی از مهم‌ترین و تاریخی‌ترین رویدادهای به رسمیت شناختن حقانیت حقوق مردم کوردستان است، زیرا پیش از این رویداد، هیچ توافقنامه‌ای در تاریخ کورد‌ها نتوانسته بود به این روشنی حقوق آنان را تثبیت کند.

این توافق در نتیجه‌ی دو سال مذاکرات فشرده میان رهبری سیاسی کوردستان و دولت عراق حاصل شد که در نهایت به توافقنامه‌ای ۱۵ بندی انجامید.

در یکی از میدان‌های شهر بغداد با حضور رئیس‌جمهور وقت عراق، مسعود بارزانی، ادریس بارزانی و هیئت مذاکره‌کننده‌ی هر دو طرف، این توافق به عنوان دستاوردی برای تمام عراق اعلام شد.

اگرچه در نهایت این توافقنامه از سوی دولت عراق اجرا نشد، اما دست‌کم به عنوان یک دستاورد در صفحات تاریخ ثبت شد و به پایه‌ای در جهت کسب دستاوردهای بیشتر برای مردم کوردستان تبدیل گردید.

بارزانی هرگز حاضر نشد به بغداد برود، بلکه این مسئولان دولت بعث عراق بودند که به مقر فرماندهی انقلاب در مناطق آزادشده می‌آمدند.

شخصیت کاریزمایی ملا مصطفی بارزانی باعث شد توافقنامه توسط رئیس‌جمهور عراق و رئیس شورای فرماندهی انقلاب، احمد حسن بکر قرائت شود. بارزانی از طریق اعلام این توافقنامه، حقانیت مبارزات بر حق مردم کوردستان را تثبیت کرد.

بند‌های توافق‌نامه‌ی ١١ مارس:

بند‌های توافق‌نامه‌ی ١١ مارس ١٩٧٠ میلادی بین دولت وقت عراق و جنبش رهایی‌بخش کوردستان به رهبری مصطفی بارزانی به این شرح است: 

۱- زبان کوردی در کنار زبان عربی، زبان رسمی در مناطقی خواهد بود که اکثریت ساکنان آن کورد هستند.

۲- کوردها در تمامی امور حکومت با نگاهی برابر مشارکت خواهند داشت.

۳- به آموزش و فرهنگ کوردی اهمیت داده می‌شود.

۴- در مناطقی که اکثریت ساکنان آن کورد هستند، تمامی کارمندان کورد خواهند بود.

۵- کوردها در تأسیس سازمان‌های دانش‌آموزان، جوانان، زنان و معلمان آزاد هستند.

۶- بودجه‌ای ضروری برای آبادانی کوردستان اختصاص داده می‌شود.

۷- حقوق و کمک‌های مالی برای خانواده‌های شهیدان، نیازمندان و آوارگان تعیین و پرداخت می‌شود.

۸- کوردها و عرب‌ها به محل سکونت پیشین خود بازگردانده می‌شوند.

۹- اصلاحات کشاورزی انجام می‌شود.

۱۰- ملت عراق از دو قوم عرب و کورد تشکیل شده است.

۱۱- فرستنده‌های رادیو و سلاح‌های سنگین تحویل دولت می‌شوند.

۱۲- یکی از معاونان رئیس‌جمهوری عراق کورد خواهد بود.

۱۳- اداره‌ی کشور به شیوه‌ای سازماندهی می‌شود که با این توافق‌نامه هماهنگ باشد.

۱۴- بودجه‌ی آن مناطقی که اکثریت ساکنانش کورد هستند، در یک چارچوب خودمختار تنظیم می‌شود.

۱۵- ملت کورد بر اساس نسبت جمعیت خود در قوه‌ی قانون‌گذاری مشارکت خواهد داشت.

 
 
 
Fly Erbil Advertisment