نخست وزیر عراق و ترامپ آزادی الیزابت تسورکوف را اعلام کردند

الیزابت تسورکوف، محقق اسرائیلی- روسی. عکس:ای‌اف‌پی
الیزابت تسورکوف، محقق اسرائیلی- روسی. عکس:ای‌اف‌پی

اربیل (کوردستان٢٤)- محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق و دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، روز سه‌شنبه آزادی الیزابت تسورکوف، محقق اسرائیلی-روسی را که در مارس 2023 در بغداد ربوده شده بود، اعلام کردند.

سودانی گفت که تسورکوف پس از "تلاش‌های گسترده" سرویس‌های امنیتی عراق آزاد شد و ربایندگان او را "گروهی از یاغیان" توصیف کرد. او تایید کرد که این دانشجوی دکترای دانشگاه پرینستون به سفارت آمریکا در بغداد تحویل داده شده است تا به خواهرش که شهروند آمریکاست، بپیوندد.

با این حال، ترامپ این آزادی را به کتائب حزب الله، یک گروه قدرتمند تحت حمایت ایران، نسبت داد و در پلتفرم اجتماعی تروث، ادعا کرد که تسورکوف "ماه‌ها شکنجه شده" و مستقیما توسط این گروه آزاد شده است.

او نوشت:"او اکنون در سفارت آمریکا در بغداد در امنیت است."

صباح النعمان، سخنگوی نخست وزیر عراق، گفت که مقامات در ۹ سپتامبر و پس از ماه‌ها تلاش اطلاعاتی، محل بازداشت تسورکوف را پیدا کردند. خواهر او، اما تسورکوف، از ترامپ، نماینده او، آدام بوهلر، سفارت آمریکا و سازمان غیرانتفاعی گلوبال ریچ، قدردانی کرد و گفت:«ما بی‌صبرانه منتظر دیدن الیزابت هستیم و تمام عشقی را که ۹۰۳ روز منتظرش بودیم به او تقدیم خواهیم کرد.»

در اواخر ماه ژوئیه، طی مصاحبه‌ای با آسوشیتدپرس، السودانی ادعاهایی مبنی بر عدم اقدام دولتش را رد کرد. او تایید کرد که یک تیم دولتی در حال کار بر روی این پرونده است، اما بر سیاست عراق مبنی بر عدم مذاکره با «گروه‌های تبهکار و آدم‌ربایان» تاکید کرد.

 

آکادمیک و محقق

تسورکوف، عضو موسسه نیولاینز برای امور استراتژی و سیاست، با گذرنامه روسی خود برای کار میدانی دکترا با تمرکز بر جنبش‌های شیعه، از جمله جناح‌های طرفدار ایران و نفوذ روحانی مقتدی صدر، وارد عراق شده بود.

به گفته منابع اطلاعاتی عراق در آن زمان، او پس از خروج از یک کافه در محله کراده بغداد ربوده شد.

تسورکوف، چهره‌ای فعال در رسانه‌های اجتماعی با ده‌ها هزار دنبال‌کننده، اغلب مسائل حقوق بشر در منطقه را مطرح می‌کرد. مقامات اسرائیلی پیش از این کتائب حزب‌الله را مسئول ربودن او می‌دانستند، هرچند این گروه مسئولیت آن را انکار می‌کرد.

 

نقش کتائب حزب‌الله

روز سه‌شنبه، یک منبع کتائب حزب‌الله به خبرگزاری فرانسه گفت که این گروه، تسورکوف را برای «جلوگیری از هرگونه درگیری در عراق» و تحت شرایطی که به خروج نیروهای آمریکایی مرتبط بود، آزاد کرد. این منبع گفت:«او را آزاد کردیم او را آزاد نکردند. هیچ عملیات نظامی برای آزادی او انجام نشد.»

این شبه‌نظامیان، یکی از چندین جناحی که توسط ایران در طول مبارزه با گروه دولت اسلامی (داعش) آموزش دیده و مسلح شده بودند، رسما بخشی از نیروهای حشدالشعبی، بسیج مردمی عراق هستند.

با وجود این، این کشور همواره مستقل عمل کرده است، به ویژه در هدف قرار دادن نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه پس از آغاز جنگ غزه در اکتبر ۲۰۲۳.

ایالات متحده با حملات سنگین به اهداف مرتبط با تهران پاسخ داد، اما این حملات از آن زمان فروکش کرده است. در اوایل سال جاری، واشنگتن و بغداد اعلام کردند که ماموریت ائتلاف بین‌المللی علیه داعش رسما در سال ۲۰۲۵ در عراق فدرال و تا سال ۲۰۲۶ در اقلیم کوردستان به پایان خواهد رسید.

 

پیوند حساس اسرائیلی

تابعیت اسرائیلی تسورکوف، لایه‌ای از حساسیت سیاسی را به اسارت او اضافه کرد. عراق اسرائیل را به رسمیت نمی‌شناسد و از نظر قانونی تماس با شهروندان اسرائیلی را ممنوع می‌کند، که نشان دهنده خصومت دیرینه ریشه در درگیری اعراب و اسرائیل است.

بنابراین، ربوده شدن و بازداشت طولانی مدت او، بغداد را در موقعیت حساسی قرار داد و با توجه به هویت دوگانه روسی-اسرائیلی او و حمایت ایالات متحده از آزادی‌اش، خصومت عمومی نسبت به اسرائیل را با نیاز به اجتناب از تنش با واشنگتن و مسکو متعادل کرد.

ب.ن

 
Fly Erbil Advertisment