ایران: همه کشورها باید از به رسمیت شناختن این وضعیت غیرقانونی خودداری کنند

اربیل (کوردستان٢٤)- ایران امروز یکشنبه ۲۸ سپتامبر، بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل متحد علیه برنامه هستهای خود را پس از شکست مذاکرات با قدرتهای غربی و حملات اسرائیل و آمریکا به سایتهای هستهایاش، «غیرقابل توجیه» خواند.
این اقدامات که معاملات مرتبط با فعالیتهای هستهای و موشکهای بالستیک جمهوری اسلامی را ممنوع میکند، یک شبه پس از فعال شدن مکانیسم موسوم به «اسنپ بک» در توافق هستهای ۲۰۱۵ توسط قدرتهای غربی، اجرایی شد.
وزارت امور خارجه ایران در بیانیهای اعلام کرد:«فعالسازی مجدد قطعنامههای لغو شده از نظر قانونی بیاساس و غیرقابل توجیه است... همه کشورها باید از به رسمیت شناختن این وضعیت غیرقانونی خودداری کنند.»
این وزارتخانه افزود:«جمهوری اسلامی ایران قاطعانه از حقوق و منافع ملی خود دفاع خواهد کرد و هر اقدامی که با هدف تضعیف حقوق و منافع مردم آن انجام شود، با پاسخی قاطع و مناسب مواجه خواهد شد.»
بازگشت تحریمها به ماهها دیپلماسی پرتنش با هدف احیای مذاکرات هستهای که از ماه ژوئن، زمانی که نیروهای اسرائیلی و آمریکایی تاسیسات هستهای ایران را بمباران کردند، از مسیر خود خارج شده بود، پایان میدهد.
علیرغم اعمال مجدد تحریمها، رهبران غربی تاکید کردند که کانالهای گفتوگو همچنان باز است.
کایا کالاس، دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا، امروز یکشنبه گفت که اعمال مجدد تحریمها «نباید پایان دیپلماسی باشد.»
مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، از ایران خواست که «مذاکرات مستقیم و با حسن نیت را بپذیرد.»
او همچنین از کشورهای عضو سازمان ملل خواست که «فورا» تحریمها را اجرا کنند تا «رهبران ایران را تحت فشار قرار دهند تا آنچه را که برای ملتشان درست و برای امنیت جهان بهترین است، انجام دهند.»
وزرای امور خارجه بریتانیا، فرانسه و آلمان در بیانیهای مشترک اعلام کردند که به دنبال «یک راه حل دیپلماتیک جدید برای اطمینان از اینکه ایران هرگز به سلاح هستهای دست پیدا نمیکند» خواهند بود.
با این حال، مسعود پزشکیان، رئیس جمهور ایران، امروز یکشنبه هرگونه مذاکره هستهای که باعث «مشکلات جدید» شود را رد کرد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، پزشکیان گفت:«ما همیشه آمادگی خود را برای گفتوگوی منطقی، منصفانه و عادلانه بر اساس معیارهای روشن اعلام کردهایم، اما هرگز مذاکرهای را که باعث مشکلات و مسائل جدید برای ما شود، نمیپذیریم.»
او خاطرنشان کرد:«کشور آماده رویارویی با هر موقعیتی است» و افزود:«راه ما ایستادگی، تکیه بر قدرت مردم و حرکت با عزت به سوی آیندهای روشن است.»
«چارهای نیست»
ایران به بازرسان سازمان ملل اجازه بازگشت به سایتهای هستهای خود را داده بود، اما پزشکیان در اظهارات قبلی خود گفت که ایالات متحده در ازای تحویل کل ذخایر اورانیوم غنیشده خود، تنها یک مهلت کوتاه ارائه داده است، پیشنهادی که او آن را غیرقابل قبول توصیف کرد.
تلاش دقیقه نودی روسیه و چین، متحدان ایران، برای به تعویق انداختن تحریمها تا آوریل، در روز جمعه نتوانست آرای کافی را در شورای امنیت کسب کند و منجر به اجرایی شدن این اقدامات در ساعت ۳:۳۰ بامداد به وقت تهران در روز یکشنبه شد.
یوهان وادفول، وزیر امور خارجه، گفت:آلمان که در کنار بریتانیا و فرانسه، بازگشت تحریمها را آغاز کرد، «چارهای نداشت» زیرا ایران به تعهدات خود عمل نمیکرد.
او در مجمع عمومی سازمان ملل گفت:«برای ما، ضروری است: ایران هرگز نباید به سلاح هستهای دست یابد. اما اجازه دهید تاکید کنم: ما همچنان پذیرای مذاکره در مورد یک توافق جدید هستیم. دیپلماسی میتواند و باید ادامه یابد.»
ایران مدتهاست که ادعا میکند به دنبال سلاح هستهای نیست.
روزنامههای جمهوری اسلامی واکنشهای متضادی به اعمال مجدد تحریمها نشان دادند.
روزنامه فوق محافظهکار کیهان، که مخالف گفتوگو با ایالات متحده است، اظهار داشت که حتی اگر ایران در مذاکرات شرکت میکرد، تحریمها اعمال میشد.
روزنامه اصلاحطلب هم میهن نوشت:«سوال بزرگ این است که آیا روسیه و چین موضع خود را حفظ خواهند کرد یا خیر.»
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، روز شنبه تصریح کرد که مسکو تحریمها را اجرا نخواهد کرد.
تاثیر اقتصادی
این تحریمها «بازگشت سریع» اقداماتی است که در سال ۲۰۱۵، زمانی که ایران با محدودیتهای عمدهای بر برنامه هستهای خود تحت توافقی که توسط باراک اوباما، رئیس جمهور سابق، مذاکره شده بود، موافقت کرد، متوقف شده بود.
ایالات متحده پیش از این، زمانی که رئیس جمهور دونالد ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری خود از توافق خارج شد، تحریمهای گستردهای را اعمال کرده بود.
ایران و ایالات متحده اوایل امسال چندین دور مذاکره با میانجیگری عمان برگزار کرده بودند، اما این مذاکرات در ماه ژوئن با حمله اسرائیل و سپس ایالات متحده به تاسیسات هستهای ایران به شکست انجامید.
در عمل، ایرانیها از تاثیر احتمالی تحریمهای جدید بر اقتصاد از پیش تحت فشار خود ابراز تاسف کردند.
یک مهندس ایرانی که خواست فقط با نام کوچکش داریوش معرفی شود، گفت:«وضعیت (اقتصادی) فعلی از قبل بسیار دشوار بود، اما بدتر خواهد شد.»
این مرد ۵۰ ساله با شکایت از اینکه سطح زندگی «بسیار پایینتر» از دو یا سه سال پیش است، گفت:«تاثیر تحریمهای جدید از قبل مشهود است: نرخ ارز در حال افزایش است و این منجر به افزایش قیمتها میشود.»
فشار اقتصادی روز یکشنبه زمانی آشکار شد که ریال ایران در بازار سیاه به پایینترین حد خود در برابر دلار آمریکا رسید و حدود ۱.۱۲ میلیون در هر ریال معامله شد.
ایافپی/ب.ن