معاون اول رئیسجمهور ایران و نخستوزیر روسیه بر گسترش همکاریهای راهبردی تأکید کردند
محمدرضا عارف و میخائیل میشوستین بر افزایش همکاریها در حوزههای تجارت، حملونقل، آموزش، علم، فرهنگ و امنیت سایبری تاکید کردند
محمدرضا عارف، معاون اول رئیسجمهور ایران، روز دوشنبه، ۲۸ آبان، در مسکو با میخائیل میشوستین، نخستوزیر روسیه، دیدار کرد تا دربارهی گسترش همکاریهای دوجانبه گفتوگو کند. دو مقام بر افزایش همکاریها در حوزههای تجارت، حملونقل، آموزش، علم، فرهنگ و امنیت سایبری تأکید کردند.
به نوشتهی رسانههای روسی، این دیدار پس از اجرای توافق شراکت راهبردی جامع میان ایران و روسیه انجام شده و اهمیت همکاریها در چارچوب ساختارهای بینالمللی مانند بریکس (BRICS)، سازمان همکاری شانگهای (SCO) و اتحادیهی اقتصادی اوراسیا را برجسته میکند. سفیر ایران در روسیه دربارهی این دیدار به ایرنا گفته است که دستورکار این ملاقات بهصورت عمده به روابط اقتصادی دوجانبه اختصاص دارد.
عارف در دیدار با نخستوزیر روسیه از "روند توسعهی مناسبات دوجانبهی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه" ابراز خرسندی کرد و از "مواضع مسکو بهویژه در مجامع بینالمللی و در مسائل اخیر مربوط به مکانیزم ماشه قدردانی" نمود. میشوستین در این دیدار از تحصیل ۹۵۰۰ دانشجوی ایرانی در دانشگاههای روسیه خبر داد و خواهان گسترش اینگونه "تعاملات" شد.
انتقاد از اتکای نامتوازن به شرق
ناترازی در مناسبات ایران و غرب و اتکای یکجانبه به روسیه و چین بیشازپیش در ایران به موضوع نقد و انتقاد بدل شده است و صفبندی جدیدی میان نیروهای درون حکومت بهوجود آورده است. چندی پیش محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، حملات تندی را متوجه حسن روحانی و محمدجواد ظریف، رئیسجمهور و وزیر خارجهی سابق، کرد و مدعی شد که آنها با انتقاد خود نسبت به روسیه به منافع ایران ضربه میزنند.
منتقدان مناسبات نامتوازن ایران و روسیه میگویند که مسکو به دلیل مناسبات تنگاتنگش با اسرائیل و کشورهای عرب منطقه هیچگاه حاضر نیست ایران را بهعنوان شریک راهبردی خود به رسمیت بشناسد و تنها با برگ ایران در مناسبات بینالمللی به سود خود بازی میکند.
مذاکرات هستهای: از نیروگاههای متعارف تا شناور
در همین حال، رئیس شرکت دولتی روساتم، از مذاکرات با تهران دربارهی احتمال ساخت نیروگاههای هستهای شناور، در کنار راکتورهای بزرگ و کوچک متعارف، خبر داده است. الکسی لیخاچف در گفتوگو با شبکهی روسیه-۱ گفته است که در طول تابستان، مقامهای روسیه و ایران تفاهمنامههایی دربارهی پروژههای هستهای با ظرفیت بالا تبادل کردهاند.
لیخاچف همچنین با بیان این که بهطور همزمان، کار بر روی تهیهی یادداشت تفاهم برای نیروگاههای کوچکتر نیز در جریان است، گفته است که این نیروگاهها مدلهای شناوری هستند که میتوانند در مناطق ساحلی دورافتادهی ایران مستقر شوند. ظاهراً جمهوری اسلامی در ارتباط با بحران انرژی در این کشور علاوه بر تمرکز بر گسترش انرژیهای خورشیدی، بحث استفادهی بیشتر از انرژی اتمی را نیز دنبال میکند و روسیه نیز در این زمینه در صدد گرفتن سهم بزرگتری از بازار ایران است.
لیخاچف با اشاره به این که از نظر زمانی نیز ساختن نیروگاههای کوچک شناور سریعتر از ساخت یک نیروگاه بزرگ ثابت است، گفته است که "همکاران ایرانی اکنون بهطور جدی این موضوع را در داخل کشور بررسی میکنند."
چالشها و انتقادات پیرامون انرژی هستهای
انرژی هستهای در سطح جهانی به دلیل خطرات ناشی از تشعشعات آن و فجایعی مانند فوکوشیما و چرنوبیل منتقدان زیادی دارد. دربارهی ارزان بودن این انرژی نیز تردیدهای زیادی وجود دارد. بسیاری از کارشناسان با اشاره به این که ایران ۴۰ سال با هزینههای اقتصادی و امنیتی گزاف به دنبال انرژی اتمی بوده و تا کنون نیز تنها یک نیروگاه ۱۰۰۰ مگاواتی در بوشهر در شبکهی برق خود دارد و نیز این واقعیت که جمهوری اسلامی دیرهنگام بر استفاده از منابع بزرگ انرژیهای تجدیدپذیر در ایران متمرکز شده را از عوامل بحران کنونی انرژی میدانند.
دربارهی نیروگاههای شناور اتمی نیز نظرات کارشناسی مختلفی وجود دارد و گفته میشود که این نوع نیروگاهها، علاوه بر خطرات متعارف نیروگاههای ثابت، در شرایط ناآرامی دریایی محمل خطرات بیشتری میتوانند باشند. مدیر روساتم همچنین با اشاره به نقش روسیه در ساخت واحدهای ۲ و ۳ نیروگاه بوشهر با ظرفیتی معادل ۲۰۰۰ مگاوات گفته است که ۳۰۰۰ متخصص در این پروژه فعالیت میکنند.
