رایگیری سرنوشتساز در پارلمان ترکیه برای اعزام هیئت به امرالی
کمیسیون ویژه پارلمان ترکیه روز جمعه برای تصمیمگیری درباره بازدید از زندان امرالی تشکیل جلسه میدهد؛ رویدادی که با استقبال «دم پارتی» از پیامهای سیاسی صلحطلبانه رهبران اقلیم کوردستان در نشست «مپس» همزمان شده است
قرار است روز جمعه ۲۱ نوامبر ۲۰۲۵ (۳۰ آبان ۱۴۰۴)، هجدهمین نشست «کمیسیون دموکراسی، برادری و همبستگی ملی» در پارلمان ترکیه برگزار شود. دستور کار اصلی این نشست که نگاههای بسیاری را در محافل سیاسی منطقه به خود جلب کرده، رایگیری در خصوص صدور مجوز برای اعزام یک هیئت رسمی به زندان امرالی است. این تحول میتواند نقطهی عطفی در فرآیند سیاسی ترکیه و گامی عملی در جهت احیای مذاکرات صلح محسوب شود.
گزارشها حاکی از آن است که حزب عدالت و توسعه (آکپارتی) و متحد راهبردیاش، حزب حرکت ملی (مهپ)، برای پیشبرد این طرح به توافق رسیدهاند. عبدالله گولر، رئیس فراکسیون آکپارتی در پارلمان، پس از نشستی ۵۰ دقیقهای با افکان آلا، نایبرئیس این حزب، اعلام کرد که موضع آنها در قبال این بازدید کاملاً مثبت است.
گولر در جمع خبرنگاران تصریح کرد: «در هماهنگی با مهپ، نظر مساعد خود را نسبت به انجام این بازدید ابراز کردهایم. چنانچه موضوع اعزام هیئت در کمیسیون به رای گذاشته شود، رای ما "آری" خواهد بود و از آن حمایت میکنیم.» وی همچنین افزود که اگرچه هنوز اسامی اعضای هیئت اعزامی نهایی نشده، اما ارزیابیها در این زمینه ادامه دارد.
در همین حال، رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه نیز حمایت قاطع خود را از رویکرد جدید دولت باغچلی اعلام کرد. اردوغان با تاکید بر اینکه در مسیر ساختن «ترکیهای بدون ترور» با هوشیاری گام برمیدارند، ابراز اطمینان کرد که کمیسیون پارلمان تصمیمی را اتخاذ خواهد کرد که ضامن وحدت و آینده کشور باشد.
چرخش تاریخی باغچلی و تردیدهای اپوزیسیون
یکی از شگفتانگیزترین تحولات اخیر، تغییر لحن بنیادین دولت باغچلی، رهبر حزب حرکت ملی است. شخصیتی که سالها هرگونه اشاره به نام عبدالله اوجالان را خیانت میدانست، اکنون به عنوان یکی از معماران احتمالی دور جدید صلح ظاهر شده است. باغچلی در اظهارنظری بیسابقه اعلام کرد: «اگر کمیسیون پارلمان به امرالی نرود و ضرورت ایجاب کند، من شخصاً به آنجا خواهم رفت.»
این اظهارات با واکنشهای متفاوتی در صحنه سیاسی ترکیه روبرو شده است. اوزگور اوزل، رهبر حزب جمهوریخواه خلق (جهپ)، ضمن ابراز تردید نسبت به نیات واقعی ائتلاف حاکم، از پنهان شدن اردوغان پشت سر باغچلی انتقاد کرد. اوزل اظهار داشت: «باغچلی که تا دیروز حکم اعدام صادر میکرد، امروز از دیدار صحبت میکند و در هر دو حالت تشویق میشود. اما سکوت اردوغان و عدم پذیرش مسئولیت مستقیم، نگرانکننده است. کشور نباید صرفاً بر اساس منافع سیاسی مقطعی اداره شود.»
نگاه مثبت «دم پارتی» به نقشآفرینی اقلیم کوردستان
همزمان با تحولات آنکارا، فضای سیاسی در اقلیم کوردستان نیز سیگنالهای مثبتی را مخابره کرده است. آیشهگل دوغان، سخنگوی دم پارتی، با اشاره به برگزاری ششمین مجمع صلح و امنیت خاورمیانه (مپس) در دانشگاه آمریکایی کوردستان در دهوک، این رویداد را حاوی پیامهای بسیار مهمی برای ترکیه دانست.
سخنگوی دم پارتی روز پنجشنبه ۲۰ نوامبر ۲۰۲۵ (۲۹ آبان ۱۴۰۴) اعلام کرد که مباحث مطرح شده در مپس، به ویژه سخنان و مواضع پرزیدنت بارزانی و نخستوزیر اقلیم کوردستان مسرور بارزانی، در نشست شورای اجرایی مرکزی دم پارتی مورد بحث و بررسی دقیق قرار گرفته است.
دوغان با تاکید بر اهمیت حضور چهرههایی همچون مظلوم عبدی و الهام احمد در کنار رهبران اقلیم کوردستان، گفت: «پیامهای صادر شده از دهوک، به ویژه آنهایی که مستقیماً به ترکیه مربوط میشد، دارای اهمیت راهبردی هستند. ما امیدواریم مقامات ترکیه این پیامها، خصوصاً پیامهای دوستان ما از روژآوا را با جدیت و دقت نظر بررسی کنند.»
شایان ذکر است که مجمع مپس ۲۰۲۵ با هدف بررسی چالشهای خاورمیانه و یافتن راهکارهای پایدار برای صلح، با حضور شخصیتهای برجسته سیاسی و آکادمیک در دهوک برگزار شد و تمرکز ویژهای بر وضعیت مناطق کوردستانی و ثبات منطقهای داشت. اکنون باید دید که آیا رایگیری روز جمعه در پارلمان ترکیه، پاسخ عملی آنکارا به این فضای دیپلماتیک جدید خواهد بود یا خیر.
