هشدار صادرکنندگان ترک دربارهی بحران آرد در عراق
رئیس انجمن صادرکنندگان غلات ترکیه با رد ادعای خودکفایی عراق در تولید گندم، هشدار داد که سیاستهای محدودکنندهی بغداد میتواند امنیت غذایی این کشور را در سال آینده به خطر بیندازد
در حالی که مقامات عراقی از دستیابی به خودکفایی در تولید گندم برای سومین سال متوالی خبر میدهند، فعالان اقتصادی در ترکیه نسبت به پایداری این وضعیت ابراز تردید جدی کردهاند. «جلال کادواوغلو»، رئیس انجمن صادرکنندگان غلات، حبوبات و دانههای روغنی ترکیه، در گفتوگویی رسانهای اعلام کرد که عراق بدون واردات آرد از ترکیه قادر به تأمین نیازهای داخلی خود نخواهد بود.
به گفتهی این مقام صنفی ترک، اگرچه عراق مدعی برداشت ۵.۱ میلیون تن گندم در سال جاری است، اما خشکسالی و کاهش بارندگیها باعث شده تا کشت دیم در این کشور به نصف کاهش یابد. کادواوغلو تصریح کرد: «عراق سیاست محدودسازی واردات را با هدف حمایت از تولید ملی در پیش گرفته و واردات از ترکیه را ۵ درصد کاهش داده است، اما این تصمیمات مانع جریان طبیعی تجارت شده و اثرات منفی آن در سال آینده میلادی نمایان خواهد شد.»
آمارهای ارائه شده توسط این انجمن نشان میدهد که صادرات غلات ترکیه به عراق در ۱۰ ماه نخست سال ۲۰۲۵ (۱۴۰۴) با کاهشی ۱۷.۶ درصدی به رقم ۱.۴ میلیارد دلار رسیده است. با این حال، عراق همچنان بزرگترین مشتری محصولات کشاورزی ترکیه محسوب میشود و ۳۶.۲ درصد از کل صادرات این بخش ترکیه (به ارزش ۲۲.۹ میلیارد دلار) را به خود اختصاص داده است.
عراق به عنوان یکی از بزرگترین واردکنندگان غلات در خاورمیانه، همواره بازاری کلیدی برای ترکیه بوده است. وزارت کشاورزی عراق در ژوئیه ۲۰۲۵ (تیر ۱۴۰۴) اعلام کرد که برای فصل زراعی ۲۰۲۴-۲۰۲۵ به خودکفایی کامل رسیده است. دولت عراق معمولاً در فصل برداشت برای حمایت از کشاورزان داخلی، تعرفههای سنگینی بر واردات وضع میکند یا آن را ممنوع میسازد.
کارشناسان معتقدند کیفیت گندم تولیدی عراق (که اغلب گندم سخت است) برای تولید برخی انواع آرد کافی نیست و این کشور برای اختلاط و بالا بردن کیفیت نان، همچنان نیازمند واردات گندم با گلوتن بالا یا آرد فرآوری شده است. اظهارات طرف ترک را میتوان تلاشی برای بازگشایی مجدد دروازههای صادراتی به روی یکی از پرسودترین بازارهای منطقه دانست.
