چارچوب هماهنگی شیعیان در آستانهی انتخابات پارلمانی به دو جناح اصلی تقسیم شد
رقابت فزاینده میان المالکی و سودانی برای کسب هژمونی سیاسی

در تحولی مهم در صحنهی سیاسی عراق، «چارچوب هماهنگی» نیروهای شیعه که یکی از ائتلافهای محوری این کشور به شمار میرود، در آستانهی برگزاری انتخابات پارلمانی آبان ۱۴۰۴، عملاً به دو جناح رقیب تقسیم شده است.
رهبری این دو اردوگاه سیاسی به ترتیب بر عهدهی نوری مالکی، رئیس کهنهکار ائتلاف دولت قانون، و محمد شیاع سودانی، نخستوزیر فعلی و دبیرکل جریان نوپای فُراتین، قرار دارد. این انشعاب، نشانگر رقابت فزاینده بر سر کسب هژمونی سیاسی و جلب حمایت طیفهای مختلف شیعه در عراق است.
تلاش دو جناح برای یارگیری سیاسی
با نزدیک شدن به موعد انتخابات (۲۰ آبان ۱۴۰۴)، هر دو قطب فعالیتهای گستردهای را برای یارگیری و جلب حمایت احزاب و چهرههای سیاسی آغاز کردهاند. گزارشهای رسانهای در عراق حاکی از آن است که محمد شیاع سودانی با بهرهگیری از جایگاه نخستوزیری و ارتباطات دولتی، در تلاش برای تحکیم ائتلاف خود با چهرههایی چون هادی عامری (رهبر سازمان بدر) و فالح فیاض (رئیس هیئت حشد شعبی) است تا پایگاه رأی خود را در میان بدنهی اجتماعی شیعه و گروههای مرتبط تقویت کند.
در مقابل، نوری مالکی، با تکیه بر شبکهی ارتباطی گسترده و تجربهی سیاسی دیرینهی خود، میکوشد تا جایگاه سنتی خود را بهعنوان محور تصمیمگیری در میان نیروهای شیعه حفظ کند. گفته میشود وی موفق به جلب نظر برخی احزاب عضو چارچوب، گروههای مسلح و حتی شماری از شخصیتهای سنی شده و همزمان تلاشهایی را برای تعدیل قانون انتخابات، با هدف احتمالی محدودسازی نفوذ رقیب خود، سودانی، دنبال میکند.
نقشآفرینی بازیگران مستقل
در این میان، شماری از احزاب و گروههای شیعی تصمیم گرفتهاند در انتخابات به صورت مستقل وارد شوند و از پیوستن به هر یک از دو جناح اصلی خودداری کنند. این گروهها پیشبینی میکنند که ساختار چارچوب هماهنگی پس از انتخابات دستخوش تغییر خواهد شد و دیگر تحت سلطهی یک فرد یا جریان واحد نخواهد بود؛ امری که میتواند به پراکندگی بیشتر آرای شیعیان و پیچیدهتر شدن رقابتها بینجامد.
آمادگی برای برگزاری انتخابات و چشمانداز آینده
همزمان، کمیسیون عالی مستقل انتخابات عراق بر آمادگی خود برای برگزاری ششمین دورهی انتخابات پارلمانی کشور در موعد مقرر تأکید کرده است؛ انتخاباتی که نتایج آن نقشی تعیینکننده در ترسیم آرایش دولت آتی و توازن قوا در عراق خواهد داشت.
تحلیلگران بر این باورند که این انشعاب در بلوک اصلی شیعیان، بیانگر عمق رقابت میان نخبگان این گروه بر سر رهبری و هدایت آیندهی سیاسی عراق است. با این حال، این شکاف میتواند به طور بالقوه منجر به کاهش وزن سیاسی یکپارچهی شیعیان در برابر سایر مؤلفههای قومی و مذهبی عراق شود و عملکرد گروههای مستقل و احتمال شکلگیری ائتلافهای جدید پس از انتخابات، میتواند معادلات قدرت را در دورهی آتی پارلمان و دولت عراق به نحو غیرمنتظرهای تغییر دهد و چشمانداز سیاسی کشور را با ابهامات بیشتری روبرو سازد.