عراق: محدودیت آزادی بیان، کار روزنامهنگاران را دشوار کرده است
روزنامهنگاران عراقی ربوده میشوند
با وجود تصویب قوانینی برای حمایت از روزنامهنگاران در عراق، فعالان رسانهای میگویند که سرکوب و اعمال فشار همچنان ادامه دارد و شکاف عمیقی میان قوانین و اجرای آنها وجود دارد.
با وجود تصویب چندین قانون در پارلمان عراق برای حمایت از آزادی بیان و حفاظت از روزنامهنگاران، اهالی رسانه میگویند که فاصلهی میان این قوانین و اجرای آنها بسیار زیاد است.
در عراق، روشهای مختلفی برای سرکوب روزنامهنگاران از جمله قتل، ربودن و ثبت شکایت از سوی نهادهای رسمی علیه آنها به کار گرفته میشود؛ این وضعیت بسیاری از روزنامهنگاران و فعالان رسانهای مستقل را تحت تأثیر قرار داده است.
روزنامهنگاران عراقی در کشوری فعالیت میکنند که از نظر آزادی بیان در رتبههای پایانی جهان قرار دارد. وسام ملا، روزنامهنگار، میگوید: «بر اساس گزارشهای جهانی، عراق در میان ۱۸۰ کشور جهان، رتبهی ۱۷۲ را در آزادی مطبوعات به خود اختصاص داده است؛ این به معنای پسرفتی هولناک در زمینه آزادی است. روزنامهنگاران و فعالان با فشارهای شدید سیاسی و اقتصادی روبهرو هستند و تلاشهایی برای محدود کردن آزادی مطبوعات وجود دارد.»
با وجود مواد قانونی متعددی که به آزادی بیان میپردازند، این قوانین تنها جوهری بر روی کاغذ هستند و حتی برخی از آنها به قدری نگرانکنندهاند که میتوانند یک روزنامهنگار را به دلیل انجام وظیفهی حرفهای خود به عنوان مجرم معرفی کنند.
محمود نجار، فعال مدنی، در این باره میگوید: «بر اساس قانون اساسی عراق که در سال ۲۰۰۵ به رأی گذاشته شد، آزادی بیان و مطبوعات تضمین شده است، اما اکنون مانع بزرگی میان حکومت و روزنامهنگاران وجود دارد. سرکوب روزنامهنگاران به نام قانون در عراق اجرا میشود و حتی اگر برای به دست آوردن اطلاعات تلاش کنید، شما را به عنوان مجرم معرفی میکنند. پس یک روزنامهنگار بدون اطلاعات چگونه میتواند کار کند؟»
درک مفهوم آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات در کشوری مانند عراق، از واقعیت بسیار دور است و نهادهای دولتی همچنان به ثبت شکایت علیه روزنامهنگاران و تلاش برای ارعاب آنها ادامه میدهند.
