تهران اقدامات کانبرا را محکوم کرد و نسبت به «عواقب آن بر روابط دوجانبه» هشدار داد
اربیل (کوردستان٢٤) – پارلمان استرالیا، قانونی را تصویب کرده است که به دولت اجازه میدهد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران را به عنوان یک سازمان تروریستی معرفی کند و پس از ماهها تشدید رویارویی، تنشهای دیپلماتیک با تهران را عمیقتر کند.
امروز پنجشنبه ۶ نوامبر، پارلمان استرالیا به «لایحه مبارزه با تروریسم (حفاظت از ملت) ۲۰۲۵» رای مثبت داد و به دولت فدرال این اختیار را داد که رسما سپاه پاسداران را طبق قانون استرالیا به عنوان یک گروه تروریستی فهرست کند.
ایرنا، رسانه دولتی ایران، این رایگیری را به عنوان «اقدامی خصمانه بر اساس اتهامات بیاساس» توصیف کرد، اما قانونگذاران استرالیایی گفتند که این تصمیم بر اساس شواهد روشنی از فعالیتهای مرتبط با سپاه پاسداران در خاک استرالیا گرفته شده است.
این قانون که توسط حزب کارگر استرالیا ارائه شد، پس از افشاگریهای اطلاعاتی در مورد نقش سپاه پاسداران در دو حمله یهودستیزانه در اوایل امسال - تلاش برای آتشسوزی در کنیسه آداس اسرائیل در ملبورن و حمله به رستوران کانتیننتال لوئیس، یک کسب و کار متعلق به یهودیان در سیدنی - تصویب شد.
میشل رولند، دادستان کل، پس از رایگیری در بیانیهای گفت:«این اقدامات برای محافظت از ایمنی و امنیت همه استرالیاییها طراحی شدهاند. وظیفه اصلی دولت ما تضمین امنیت عمومی است و بر اساس شواهد غیرقابل انکار، ما این گام را قاطعانه برداشتهایم.»
رولند تاکید کرد که قانون جدید پیامی را برای همه کشورها یا گروههایی که به دنبال ایجاد «ترس، تفرقه و ناآرامی اجتماعی» در جامعه استرالیا هستند، میفرستد. او گفت:«این قانون از چنین اقدامات خصمانهای جلوگیری میکند و پاسخی قاطع به کسانی که آنها را فعال یا حمایت میکنند، میدهد.»
این اقدام پارلمانی کمی بیش از دو ماه پس از آن صورت میگیرد که دولت آلبانی، احمد صادقی، سفیر ایران، را اخراج کرد و فعالیت دیپلماتیک استرالیا در تهران را به حالت تعلیق درآورد. این اخراج پس از گزارش اطلاعات داخلی مبنی بر ارتباط سپاه پاسداران با حملات یهودستیزانه هماهنگ در استرالیا صورت گرفت.
در آن زمان، آنتونی آلبانیزی، نخست وزیر، این حوادث را «اعمال تجاوزکارانه غیرعادی و خطرناک» انجام شده توسط یک کشور خارجی خواند و افزود که «اقدامات ایران به دنبال تضعیف انسجام اجتماعی و تهدید امنیت شهروندان ما بوده است.»
تصمیم به اخراج فرستاده ایران - که اولین اخراج از این نوع در استرالیا از زمان جنگ جهانی دوم بود - نقطه عطفی در روابط دوجانبه بود و عملا تماس دیپلماتیک بین کانبرا و تهران را به حالت تعلیق درآورد.
لایحه مبارزه با تروریسم ۲۰۲۵ توسط حزب کارگر با حمایت فراحزبی به پارلمان ارائه شد و امکان تصویب سریع از هر دو مجلس را فراهم کرد. قانونگذاران به یافتههای سازمان امنیت و اطلاعات استرالیا، استناد کردند که نتیجه گرفته بود سپاه پاسداران انقلاب اسلامی حملات ملبورن و سیدنی را از طریق «شبکهای از واسطههای حقوقبگیر» که در داخل استرالیا فعالیت میکنند، هماهنگ کرده است.
مایک برگس، مدیر کل سازمان امنیت و اطلاعات استرالیا، این عملیات را «سیستمی لایهای از واسطهها» توصیف کرد که به تهران مرتبط است. او در یک نشست خبری در ماه اوت گفت:«اینها اقدامات ارعاب و خشونت حسابشده و عمدی بودند که توسط یک کشور خارجی سازماندهی شده بودند.»
طبق قانون جدید، مقامات استرالیا میتوانند داراییهای مرتبط با سپاه پاسداران را مسدود کنند، معاملات مالی را ممنوع کنند و افراد یا سازمانهایی را که از این گروه حمایت مادی میکنند، تحت پیگرد قانونی قرار دهند.
این اقدام استرالیا، آن را در کنار ایالات متحده قرار میدهد که در سال ۲۰۱۹ سپاه پاسداران را به عنوان یک سازمان تروریستی معرفی کرد و با چندین متحد اروپایی که در مورد اقدامات مشابه بحث کردهاند، همسو میکند. بریتانیا، آلمان و کانادا نیز ایران را به دلیل هدایت یا تامین مالی حملات در خاک خارجی محکوم کردهاند.
سپاه پاسداران به طور گسترده به حمایت از گروههای مسلح در سراسر خاورمیانه، انجام حملات سایبری علیه اهداف غربی و هماهنگی عملیات برون مرزی - از جمله توطئه برای ترور مخالفان و معارضان در خارج از کشور - متهم شده است.
پنی وانگ، وزیر امور خارجه، در بیانیهای به پارلمان گفت که این تصمیم «نشاندهنده تعهد استرالیا به صلح بینالمللی و حفاظت از شهروندانش در برابر افراطگرایی تحت حمایت دولت است.»
تهران اقدامات کانبرا را محکوم کرده و آنها را «با انگیزه سیاسی» خوانده و نسبت به «عواقب آن بر روابط دوجانبه» هشدار داده است.
استرالیا و ایران از سال ۱۹۶۸ روابط دیپلماتیک خود را حفظ کردهاند، اما روابط آنها اغلب بین تعامل محتاطانه و انتقاد آشکار در نوسان بوده است. روابط پس از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ به پایینترین سطح خود رسید و از آن زمان به دلیل مسائلی از جمله برنامه هستهای ایران، دخالتهای منطقهای و سابقه حقوق بشر رو به وخامت گذاشته است.
با اخراج سفیر ایران و قرار دادن رسمی سپاه پاسداران در فهرست تروریستی، روابط دوجانبه اکنون در پایینترین نقطه خود در تاریخ قرار دارد.
برای نخست وزیر آلبانیزی، این اقدام اعتبار امنیت ملی دولت او را تقویت میکند و نشان دهنده همسویی با متحدان غربی در مقابله با افراطگرایی هدایتشده از خارج است.
آلبانیزی گفت:«این قانون فقط مربوط به یک سازمان نیست. این قانون درباره ایستادگی در برابر کسانی است که دموکراسی، وحدت و امنیت استرالیاییها را تهدید میکنند.»
معرفی سپاه پاسداران انقلاب توسط استرالیا به عنوان یک سازمان تروریستی، نشاندهنده گسستی قاطع در روابط بین کانبرا و تهران است و بر تغییر جهانی گستردهتر به سمت مقابله با «تجاوزات» مرتبط با دولت ایران تاکید دارد.
در حالی که ایران این تصمیم را محکوم کرده است، مقامات استرالیایی معتقدند که این تصمیم صرفا به دلیل حفظ امنیت ملی و حفاظت از هماهنگی اجتماعی اتخاذ شده است. این اقدام، استرالیا را در مخالفت با آنچه «تروریسم و مداخله خارجی» در خاک خود توصیف میکند، در کنار متحدان غربی خود قرار میدهد، موضعی که احتمالا موضع سیاست خارجی آن را در قبال خاورمیانه برای سالهای آینده بازتعریف خواهد کرد.
ب.ن
