چارچوب هماهنگی عراق: سرنوشت نخست‌وزیر آینده در هاله‌ای از ابهام

ائتلاف نصر اعلام کرد که چارچوب هماهنگی، که به عنوان «خانه‌ی شیعیان» شناخته می‌شود، قرار است در هفته‌ی جاری درباره‌ی پست نخست‌وزیری آینده‌ی عراق تصمیم‌گیری کند. با این حال، منابع دیگر به وجود اختلافات عمیق اشاره کرده و احتمال طولانی شدن روند انتخاب را مطرح کرده‌اند.

سلام زبیدی، سخنگوی ائتلاف نصر، ضمن تأکید بر پایبندی چارچوب هماهنگی به مهلت‌های قانونی و شرایط تصمیم‌گیری برای پست نخست‌وزیری، اظهار داشت که این ائتلاف منتظر تأیید اسامی برندگان انتخابات پارلمانی از سوی دادگاه فدرال است تا روند قانونی و دعوت به نشست دوره‌ی جدید مجلس نمایندگان آغاز شود.

به گفته‌ی زبیدی، چارچوب هماهنگی در هفته‌ی جاری نامزد خود را برای پست نخست‌وزیری آینده‌ی عراق تعیین خواهد کرد. وی بر این نکته تأکید کرد که این شخصیت باید مورد رضایت طرف‌های داخلی و منطقه‌ای باشد و همچنین از یک شخصیت سیاسی و اقتصادی قوی برخوردار باشد. در همین حال، احمد المعموری، سخنگوی ائتلاف الاساس العراق، اعلام کرد که کمیته‌ی مسئول مصاحبه با نامزدها تاکنون پرونده‌ی ۹ نفر را بررسی کرده و بر برنامه‌های آنها در زمینه‌های امنیتی، اقتصادی و روابط بین‌الملل تمرکز دارد.

در حالی که محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر کنونی عراق (از ۲۷ اکتبر ۲۰۲۲/ ۵ آبان ۱۴۰۱)، یکی از گزینه‌های مطرح برای تصدی مجدد این سمت است، منابع سیاسی از شک و تردیدهایی در مورد حمایت داخلی از وی برای دور دوم خبر می‌دهند. نورى المالکی و حمید الشطری، رئیس سازمان اطلاعات عراق، نیز از دیگر گزینه‌های اصلی محسوب می‌شوند.

گفت‌وگوها در چارچوب هماهنگی وارد مرحله‌ی حساسی شده است، زیرا اختلافات عمیق بر سر مکانیزم انتخاب، گزینه‌ی انتخاب یک «شخصیت مستقل» را به کانون توجه آورده است. این گزینه می‌تواند برای اطمینان خاطر متحدان و تضمین بی‌طرفی نخست‌وزیر مفید باشد. معین الکاظمی، یکی از رهبران چارچوب هماهنگی، اشاره کرده است که به دلیل تعدد نامزدها و اختلاف دیدگاه‌ها، دستیابی به توافق سریع دشوار است و ممکن است مذاکرات برای «چند هفته‌ی دیگر» ادامه یابد.

طبق عرف سیاسی عراق پس از سال ۲۰۰۳ میلادی، پست نخست‌وزیری سهم مؤلفه‌ی شیعه است و نیروهای اصلی در چارچوب هماهنگی باید بر سر نامزد به توافق برسند تا از پارلمان رأی اعتماد بگیرد.